Ukraińscy żołnierze chwalą czołgi z Polski

Ukraina otrzymała dotychczas od Polski 30-60 czołgów PT-91 Twardy (lista pomocy wojskowej wskutek polityki informacyjnej MON jest ciągle niejawna mimo obietnic i zapowiedzi jej opublikowania). Trafiły one na stan 22. Brygady Zmechanizowanej odpowiedzialnej za obronę frontu zaporoskiego oraz 117. Samodzielnej Brygady Zmechanizowanej, której żołnierze od początku wypowiadają się pozytywnie na temat otrzymanego sprzętu. Po dotarciu na Ukrainę czołgi otrzymują m.in. dodatkową osłonę w postaci kostek pancerza reaktywnego Kontakt-1/Nóż na wysokości przedziału załogi. Znacząco zwiększa to poziom ochrony wozu w tym miejscu przeciwko pojedynczym głowicom kumulacyjnym, czego przykładem była sytuacja z wiosny tego roku.

Z załogą jednego z czołgów należącą do 117. Samodzielnej Brygady Zmechanizowanej wojskowy portal informacyjny ArmyInform przeprowadził w grudniu zeszłego roku wywiad. Załoga (dowódca „Cezar”, działonowy „Prorab” i kierowca-mechanik „Wania”)wspomina szkolenie w Polsce jako bardzo dokładne ,a podczas niego Polacy starali się jak najlepiej przygotować ich do realnych działań bojowych. Wiele jednak musieli nauczyć się sami już na Ukrainie, ponieważ niemożliwe było w krótkim czasie kursu (kilka tygodni) pojąć całą wiedzę. Zdobyli ją m.in. podczas walk na Zaporożu.

Polacy bardzo starali się nam wszystko wytłumaczyć i wszystkiego nas nauczyć. Szczerze mówiąc, to świetni ludzie. Chcieli nam to wyjaśnić w ludzki sposób, jednocześnie fachowy i zrozumiały. Nie dla formalności, nie po to, żeby złożyć papiery, ale właśnie po to, żebyśmy mogli później faktycznie walczyć na tym czołgu.
Działonowy czołgu „Prorab”.

Czołgiści chwalą swój wóz, podkreślając poprawki wprowadzone przez Polskę względem klasycznego T-72M1. Mowa tutaj m.in. o poprawionej ochronie, wzmocnionym i niezawodnym silniku oraz systemie kierowania ogniem połączonym z przyrządami celowniczymi pozwalającymi na prowadzenie celnego ognia na dalekim dystansie. Sam czołg otrzymał oprócz klasycznych już modyfikacji wojennych także osłonę maskującą, zagłuszarkę oraz rozkładany stelaż z osłoną siatkową mającą zabezpieczyć go przed atakami dronów. Załoganci podkreślają jak ważne jest odpowiednie sprawdzenie wozu, przez podjęciem walki, ponieważ każda usterka może go wyeliminować z działania. Wspominają oni sytuację gdy podczas podejścia do rosyjskich pozycji na 100 metrów i oddaniu strzału musieli się od razu wycofać w wyniku wykrycia nieokreślonej awarii.

W wypowiedziach żołnierzy czytamy, jak ważne jest odpowiednie „wyczucie” wozu, umiejętność samodzielnego podejmowania decyzji oraz zgranie się w swoich zadaniach, co po raz kolejny podkreśla, jak kluczowym aspektem jest wyszkolenie załogi. Jeżeli jest ono zaniedbane, to nawet najlepszy sprzęt będzie zawodził. Dowódca Twardego podkreśla rolę czołgu w eliminowaniu nie tylko pojazdów przeciwnika, ale także stanowisk umocnionych i budynków (nawet przy użyciu amunicji przeciwpancernej, gdzie środkiem rażącym są także elementy budynku po jego trafieniu).

Działo czołgu kal. 125 mm strzelające ogniem bezpośrednim może zdziałać prawdziwe cuda. Wyobraź sobie, że czołg znajduje się 300, 200 metrów od schronu wroga i go „rozsadza” – jak poczuje się wróg? Czołg to potężna maszyna i wykona zadanie, którego nikt inny nie wykona — ani moździerze, ani artyleria.
Dowódca czołgu Cezar

Wśród największych zagrożeń dla czołgów wymienione zostały miny przeciwpancerne, drony FPV, amunicja krążąca Łancet oraz przeciwpancerne pociski kierowane Kornet. Od zeszłego roku na pojazdach stosowane są powszechnie osłony dodatkowe oraz zagłuszarki, co miało podnieść ich przeżywalność, ratując życie wielu czołgistów. W przypadku tych pierwszych były one początkowo robione chałupniczo, jednak z czasem zaczęto je produkować przemysłowo. Te modyfikacja połączone ze zdobytym doświadczeniem żołnierzy i solidną bazą, jaką jest eks-polski PT-91 Twardy pozwalają na skuteczne stawianie oporu rosyjskim najeźdźcom każdego dnia.

PT-91 to polska modernizacja czołgów T-72M1, opracowana na początku lat 90. XX wieku, w celu podniesienia walorów bojowych tych już wówczas przestarzałych czołgów. Uzbrojenie główne w postaci armaty gładkolufowej 2A46 kal. 125 mm pozostało bez zmian z racji na zbyt duże koszty jego wymiany. Sprzężony z nią jest uniwersalny karabin maszynowy PKT kal. 7,62 mm, zaś na wieży umieszczono wielkokalibrowy karabin maszynowy NSW kal. 12,7 mm. Czołg w ramach zwiększenia ochrony załogi otrzymał kostki pancerza reaktywnego ERAWA, które znacząco zwiększyły jego odporność na wszelkiego typu głowice kumulacyjne bez prekursora (i starszego typu tandemowe w wypadku pancerza ERAWA-2), a nawet niektóre pociski podkalibrowe.

Pojazd otrzymał system kierowania ogniem Drawa, co znacząco poprawiło celność prowadzonego ognia. Jednostkę napędową w postaci silnika W-46 o mocy 780 KM zastąpił S-12U o mocy 850 KM. Do Sił Zbrojnych RP trafiły 233 egzemplarze PT-91 Twardy (czołgi są używane np. przez kontyngent w grupie batalionowej NATO na Łotwie). Od 2014 roku w czołgach Twardy prowadzona jest wymiana kamer termowizyjnych I generacji na znacznie nowocześniejsze polskie systemy typu KLW-1 Asteria.