Czechy kupią australijski transporter sprawdzony na Ukrainie?

Plotki dotyczące chęci pozyskania przez Czechy australijskiej produkcji Bushmastera pojawiają się od wielu miesięcy, budząc spore zdziwienie z racji na posiadanie w czeskim przemyśle zbrojeniowym konstrukcji o podobnych parametrach w układzie 4x4 jak Patriot II (protoplasta polskiego Warana), Mars 4x4, Vega 4x4, lub pojazdów 6x6 jak Tadeus, TITUS oraz Vega 6x6. Zakup wozu z Australii powiązany jest z planem dotyczącym pozyskania przez Czechy 50 sztuk tzw. uniwersalnej platformy kołowej dla wojsk inżynieryjnych (w trzech odmianach specjalistycznych). Bushmaster ma być preferowany przez czeskie Dowództwo Generalne, co jednak ma budzić sprzeciw osób związanych z przemysłem zbrojeniowym. Na korzyść konstrukcji z Australii ma przemawiać sprawdzenie jej w warunkach wojennych (m.in. na Ukrainie, gdzie ma zbierać dobre opinie) oraz fakt, że poszukiwane trzy warianty wozów inżynieryjnych na niej oparte, jakie chcą pozyskać Czesi,są już dostępne.

W przypadku wyboru Bushmastera czeski VOP CZ będzie zaangażowany w jego częściową produkcję oraz wsparcie eksploatacji przez cały okres użytkowania. Mimo tego, decyzja o jego zakupie jest w Czechach mocno dyskusyjna. Jego pozyskanie będzie się wiązać z pewnym zyskiem dla czeskiego przemysłu, chociaż nie tak dużym jak wybór konstrukcji o rodzimym rodowodzie. Zapewne kolejnym czynnikiem decydującym o chęci kupienia produktu Thales Australia przed armię jest czas dostaw, chociaż jak pokazuje polsko-czeska współpraca przy produkcji Warana 4x4 czeski przemysł jest bardzo sumiennym i sprawnie działającym partnerem. Oczywiście istotna kwestią są też zdolności np. tatry do produkcji podwozi, a obecnie firma ta nie narzeka na brak zamówień, w tym także ze strony czeskich sił zbrojnych . Oprócz wspomnianych konstrukcji jako przykład pojazdu nadającego się na wspomnianą uniwersalną platformę kołową podaje się też używany przez czeską armię Iveco LMV.

Bushmaster to pojazd minoodporny (MRAP) produkowany przez firmę Thales Australia. Jego historia sięga 1993 roku, gdy Siły Zbrojne Związku Australijskiego (Australian Defence Forces - ADF) zainicjowały projekt Bushranger, w ramach którego chciano pozyskać między innymi nowe pojazdy opancerzone, służące do transportu piechoty zmotoryzowanej – IMV (Infantry Mobility Vehicle). Docelowo miały one zastąpić, używane do tej pory w tym celu, terenowe ciężarówki Unimog. W wymaganiach dla IMV zakładano, że będzie to pojazd zdolny do przewiezienia dziewięciu żołnierzy wraz z ekwipunkiem, żywnością oraz 270 litrami wody. Jego zasięg powinien wynieść od 600 do 1000 km, a możliwości pokonywania terenu nie powinny być gorsze niż Unimogów. Od początku realizacji projektu zakładano, że nowy pojazd transportowy piechoty będzie opancerzony, zapewniając ochronę przed pociskami kalibru 7,62 mm i 5,56 mm, pożądana była także jego odporność na eksplozje min.

Prace nad prototypem Busmastera rozpoczęły się w styczniu 1997 roku, a pierwszy prototyp ukończono we wrześniu tego roku. Konstrukcję wozu opracowano w firmie Perry Engineering we współpracy z Timoney Technology Ltd. W późniejszym okresie projekt został przejęty przez głównego kooperanta przemysłowego ADF – firmę Australian Defence Industries Ltd. (ADI) – obecnie Thales Australia. Testy zgłoszonych prototypów rozpoczęły się w połowie 1998 roku, a w ich wyniku, 10 marca 1999 roku, wybrano Bushmastera, w którym połączono wiele ciekawych rozwiązań, tworzących w sumie konstrukcję spełniającą oczekiwania ADF. Kluczem do sukcesu stały się trzy – idealnie wręcz dobrane – elementy: kadłub, zawieszenie oraz układ napędowy.

Dopuszczalna masa całkowita pojazdu wynosi ponad 15 ton. Wóz wyposażony jest w silnik Caterpillar 3126E o poj. 7,2 litra, osiągający moc 226 kW/ 300 KM, współpracujący z automatyczną przekładnią ZF 6HP502 o sześciu przełożeniach. Bushmaster przewozi dziewięciu żołnierzy (plus kierowca) z maksymalną prędkością 100 km/h, a jego zasięg wynosi 800 km. Podstawowe opancerzenie kadłuba wykonane jest na poziomie I wg STANAG 4569, ale może zostać ono zwiększone poprzez montaż dodatkowych osłon do poziomu III. Ochrona przed odłamkami oraz przeciwminowa na poziomie V wg STANG 4569, a w przypadku min, czy improwizowanych ładunków przekracza ona poziom III a/b (ekwiwalent 8 kg TNT). Są to bardzo dobrze oceniane pojazdy, sprawdzone m.in. podczas wojny w Afganistanie. Ich uzbrojenie może stanowić szeroka gama systemów lufowych jak karabiny czy armaty automatyczne, czy granatniki automatyczne. Mogą one zostać umieszczone na obrotnicy/ZSMU lub systemie wieżowym. Obecnie znajdują się na stanie sił zbrojnych takich krajów jak . Australia, Indonezja, Ukraina, Japonia, Wielka Brytania czy Holandia.

Współpraca Mateusz Multarzyński