Rosja: Rosną kary za unikanie haraczu wojennego

Zgodnie z dekretem prezydenta Putina, który wszedł w życie 1 października 2023 roku zwiększono (często dziesięciokrotnie) kary dla firm i organizacji za ukrywanie pracowników w wieku wojskowym i odmowę dostarczenia sprzętu na potrzeby armii w okresie mobilizacji. Twórcy ustawy uznali bowiem, że pracodawcy powinni lepiej monitorować swoje obowiązki wobec wojskowych urzędów rejestracji i poboru.

W szczególności dekret nakłada na prawodawców obowiązek niezwłocznego powiadamiania pracowników o powołaniu do wojska oraz stawienia się w wyznaczonym terminie w punktach zbiórki lub jednostkach wojskowych. W ocenie rosyjskich analityków „jeżeli taka informacja nie zostanie przekazana adresatowi, wówczas takie zaniechanie zostanie uznane za odmowę kontaktu z wojskowym urzędem rejestracji i poboru za co zostaną nałożone grzywny”.

Te kary pieniężne mogą być bardzo duże jak na warunki rosyjskie i w zależności od popełnionego „przewinienia” mogą wynosić:

• od 60 do 80 tysięcy rubli dla urzędników (600-800 USD);
• od 200 do 250 tysięcy rubli - dla małych i średnich przedsiębiorstw (2000-2500 USD);
• i od 400 do 500 tysięcy rubli - dla większych firm (4000-5000 USD).

Rosyjskie władze chcą również, by urzędnicy ponosili dodatkowe kary za nieuważne wykonywanie obowiązków wobec komisariatów wojskowych. Do obowiązków tych należy m.in.: przekazywanie do wojskowych urzędów rejestracji i poboru wykazów pracowników podlegających wstępnej rejestracji wojskowej oraz innych informacji wymaganych przez te instytucje. Za nieprawidłowe wykonywanie tych zadań grożą kary w wysokości od 40 do 50 tysięcy rubli (400-500 USD).

Pracodawcy muszą więc uważnie monitorować raporty wysyłane do lokalnej administracji wojskowej lub wyznaczyć osobę odpowiedzialną za „monitorowanie, jakość i efektywność prowadzenia takich rejestrów”.

Rosyjskie firmy mają również obowiązek umożliwienia pracownikom stawienia się na wezwanie w wojskowym biurze rejestracyjnym i poborowym poprzez jego zwolnienie na ten czas z pracy lub nawet danie dnia wolnego. Jeżeli zostaną w tym względzie stwierdzone jakieś niedociągnięcia to kary za to mogą wynosić od 350 do 400 tysięcy rubli (3500-4000 USD) dla dużych przedsiębiorstw i o połowę mniej w przypadku firm małych i średnich.

Kolejną dziedziną, która grozi firmom sankcjami finansowymi jest transport. Dotyczy to spółek, które mają na swoim stanie takie pojazdy, jak: ciężarówki, przyczepy, autobusy, traktory, sprzęt budowlany oraz inny sprzęt kołowy, w skutery śnieżne, quady i motocykle. Sprzęt ten może być zarekwirowany na wniosek wojskowego urzędu rejestracyjnego i werbunkowego w ramach wykonywania wojskowych obowiązków transportowych. Co więcej to dana firma ma obowiązek samodzielnego dostarczenia pojazdów zapotrzebowanych przez wojsko do punktu zbiórki.

Tylko za niezarejestrowanie w wojskowych urzędach rejestracyjnych i werbunkowych sprzętu transportowo-budowalnego grozi kara: 40 do 50 tysięcy rubli dla menadżera i od 350 do 400 tysięcy rubli (3500-4000 USD) dla firmy. Z kolei za niedostarczenie zarekwirowanego sprzętu te kary mogą urosnąć do 60 - 80 tysięcy rubli (600-800 USD)) w przypadku menadżera oraz do 400-500 tysięcy rubli (4000-5000 USD) w przypadku przedsiębiorstw.

Rosyjskie firmy nie mają w tym przypadku pola manewru, ponieważ administracja wojskowa doskonale wie, czym dysponuje przemysł dzięki regularnie dostarczanym raportom z policji, Federalnej Służby Podatkowej i Federalnej Służba Statystyki Państwowej. Oczywiście firmom zachowano prawo do zaskarżenia decyzji o przyznaniu kary pieniężnej i starania się o jej anulowanie, jednak w putinowskim systemie sądowym jest to praktycznie niemożliwe do zrealizowania.

Tym bardziej, że o karach (ich przyznaniu lub anulowaniu) nie będą decydowały tylko sądy, ale przede wszystkim urzędy rejestracyjne i werbunkowe. Pracodawca może więc w terminie do 10 dni przedstawić komisarzowi wojskowemu przyczyny opóźnienia lub niemożności wykonania swoich obowiązków i oczekiwać, że ten uchyli karę pieniężną lub ją zmniejszy. Jednak Rosjanie nie mają złudzeń, że bez łapówki taka interwencja nie przyniesie żadnego rezultatu.