Rosja: armaty polowe jadą na wojnę

Pojawienie się „tak późno” armat M-46 w rosyjskiej armii jako uzupełnienie strat w artylerii ciągnionej jest małym zaskoczeniem, ponieważ mimo wieku mają one dobre parametry taktyczno-techniczne. Największym problemem w ich użyciu jest amunicja nietypowego kalibru , której zapasy jednak Rosjanie wciąż mogą posiadać lub są w stanie pozyskać ją z Iranu lub Korei Północnej. Pod względem donośności M-46 przewyższa wiele typów artylerii jak poradzieckie haubice D-20/30, prawie dorównując znacznie nowszej 2A65 Msta-B. Tym samym pozwala to na jakościowe uzupełnienie strat, chociaż rodzi problem natury logistycznej w postaci konieczności stałych dostaw amunicji nieużywanego już prawie w rosyjskiej artylerii kalibru (z wyjątkiem nadbrzeżnych A-222) i oraz części zamiennych- szczególnie luf.

Z racji na szeroką dostępność armat M-46 poszukiwania części zamiennych i amunicji poza Rosją raczej nie będą problemem (wielu obecnych lub dawnych użytkowników jest przychylne bądź neutralne wobec Rosji). Dowodem na to są dwa zdjęcia, przedstawiające wspomnianą konstrukcję podczas zasilania jej środkami bojowymi z Korei Północnej. Tym samym jest to już kolejny typ efektorów, jaki Rosjanie pozyskują od reżimu Kim Dzong Una. Według pojawiających się w otwartych źródłach danych Rosjanie mają posiadać w rezerwie sprzętowej (według raportu Military Balance za rok 2021) około 650 armat polowych M-46, zatem jest to sporym zasób mogący stale uzupełniać straty ponoszone w innego typu artylerii ciągnionej. Na marginesie warto wspomnieć, że armat M-46 w liczbie kilkudziesięciu sztuk używa obecnie też Ukraina za sprawą chorwackiej oraz fińskiej donacji.

M-46 to radziecka armata polowa kal. 130 mm produkowana w latach 1951-1971. Powstała na bazie armaty morskiej M-36 będącej na wyposażeniu okrętów wojennych czy fortyfikacji nadbrzeżnych. Produkowana była także m.in. w Chinach pod oznaczeniem Typ 59. Donośność jej określa się na 27,5 km przy użyciu standardowej amunicji i nawet 38 km przy zastosowaniu pocisków z gazogeneratorem. Dla porównania wiele samobieżnych systemów artyleryjskich, jak 2S3 Akacja charakteryzuje się znacznie mniejszym zasięgiem ostrzału, określanym na 18-23 km przy użyciu większości typów amunicji. Prędkość wylotowa pocisku w przypadku tej armaty wynosi około 900 m/s. Maksymalna szybkostrzelność to prawdopodobnie 6-7 strzałów na minutę.

W Indiach została ona posadowiona na podwoziu czołgu podstawowego Vijayanta (licencyjna indyjska odmiana Vickersa Mk.1) tworząc system artyleryjski M-46 Catapult. Armaty M-46 były powszechnie używane przez syryjską armię podczas wojny domowej w tamtym kraju, kilka z nich zostało posadowionych na dopancerzonych ciężarówkach 8x8 Mercedes-Benz 4140 tworząc improwizowaną samobieżną kołową armatoahubicę. Obecnie armata ta jest używana przez m.in. Rosję, Ukrainę, Chorwację, Iran, Indie, Libię, Syrię, Serbię, Irak, Egipt, Azerbejdżan czy Pakistan.