Mistrale na południe Europy?

O przyszłych planach w odniesieniu do „Sewastopola” dowództwo rosyjskiej marynarki wojennej poinformowało w czasie święta wojennomorskiej floty, które odbywało się 27 lipca br. Jest to kolejne potwierdzenie, że Rosja zamierza zwiększyć znaczenie swoich sił morskich na południu Europy, m.in. poprzez odtworzenie już na stałe tzw. piątego dywizjonu okrętów, który w czasach Związku Radzieckiego operował w rejonie Morza Śródziemnego.

Większość z tych jednostek pływających należała wtedy do Floty Czarnomorskiej, ale pewna część z nich była tam tylko czasowo oddelegowywana – i to nawet z Floty Pacyfiku. Teraz wszystko wskazuje, że od 2016 r. może powstać nowy Śródziemnomorski Zespół Okrętowy i że jego flagową jednostką będzie okręt typu Mistral - „Sewastopol”.

Na możliwość wprowadzenia „Sewastopola” do Floty Czarnomorskich wskazywano już wcześniej, np. po aneksji Krymu posługując się między innymi logiką wynikającą z nazwy. Rosjanie oczywiście to dementowali, jak chociażby w informacji przekazanej pod koniec marca br. przez dowództwo floty rosyjskiej, opublikowanej m.in. w agencji Interfax.

W tym roku, prezydent Putin w czasie święta floty rosyjskiej przebywał w Siewieromorsku niedaleko Murmańska, jednak na pokładzie jedynego we flocie rosyjskiej lotniskowca „Admirał Kuzniecow” mówił szczególnie wyraźnie o konieczności wzmocnienia Floty Czarnomorskiej. To samo deklarował również 27 lipca br. minister obrony Rosji, wskazując, że obejmie to dostawę sześciu fregat projektu 11356M typu Admiral Grigorovich i sześciu okrętów podwodnych projektu 636.3 typu Warszawianka. Teraz okazuje się, że wzmocnieniem tym ma być dodatkowo „Sewastopol”.

O co chodzi Rosjanom?

Wypowiedź rosyjska i to w momencie, gdy Zachód dyskutuje nad rozmiarem sankcji, stawia w bardzo trudnej sytuacji Francuzów. Są oni już od lutego br. naciskani ze wszystkich stron, by zerwać kontrakt z Rosją i nie przekazywać jej okrętów typu Mistral. Rząd w Paryżu starał się bardzo wyciszyć sytuację mając nadzieję, że uda się bez rozgłosu w tym roku przekazać pierwszy okręt („Władywostok”), natomiast oddanie Rosjanom drugiej jednostki („Sewastopol”) nastąpi już w sytuacja, gdy sytuacja na Ukrainie się uspokoi.

Tymczasem Moskwa wypowiedzią z wczorajszego dnia zabrała Francuzom jeden z najpoważniejszych argumentów w dyskusji: „przekazywać czy nie przekazywać” – argument, że „Mistrale nie będą bezpośrednio zagrażały interesom krajów NATO, ponieważ mają być one częścią Floty Pacyfiku (gdzie we Władywostoku budowana jest dla nich specjalna baza)”. Teraz już na pewno wiadomo, że będą zagrażały i to w tak zapalnym regionie, jak Bliski Wschód, północna Afryka oraz Kaukaz.

Baza morska w Sewastopolu nie jest oczywiście przygotowany na tak duże okręty jak śmigłowcowce, ale dwa lata, jakie są do wprowadzenia do linii drugiego Mistrala w zupełności wystarczą na wykonanie tam najbardziej niezbędnych prac. O przebudowie Sewastopola wspomniał wczoraj w swoim przemówieniu m.in. dowódca Floty Czarnomorskiej admirał Aleksander Witko, chociaż nie mówił wprost, że ma tam powstać baza dla Mistrali. Teraz prace portowe będą kosztowały Rosję dwa razy więcej (z modernizacji do 2015 r. bazy we Władywostoku nikt nie zamierza zrezygnować), ale jak widać w Moskwie nikogo to nie obchodzi.

Czy Rosjanie rzeczywiście potrzebują Mistrali?

Rosja zamówiła we Francji dwa okręty typu Mistral w 2011 r. za około 1,2 miliarda euro. Spotkało się to z bardzo złym przyjęciem nie tylko u francuskich sojuszników, ale również w samej Rosji, gdzie twardogłowi admirałowie wyraźnie wskazywali na wyższość rosyjskich rozwiązań. Wyrafinowane francuskie okręty wymagały już wyższych standardów zarówno w odniesieniu do załogi jak i obsługi technicznej, zupełnie nowego podejścia np. do jakości paliwa i wody oraz do sposobu serwisowania systemów pokładowych. Ponadto wymagały wiedzy, której rosyjskiej admiralicji bardzo często brakuje.

Ponadto jeden Mistral to możliwość przerzucenia na duże odległości 16 śmigłowców, 70 pojazdów opancerzonych i 450 żołnierzy, a więc nie jest to siła, która byłaby zdolna zagrozić jakiemukolwiek państwu NATO. Niestety jest ona wystarczająca np. do zdestabilizowania sytuacji na Bliskim Wschodzie (np. w Syrii) lub w krajach afrykańskich. W rozumieniu globalnym Mistrale nie mają więc większego znaczenia, ale przy lokalnych konfliktach już tak, a w tych Rosja zaczyna się specjalizować (co widać po Ukrainie).

Dodatkowo Rosjanie nie posiadają okrętów zabezpieczenia zespołów desantowych z silną obroną przeciwlotniczą (takich jak np. niszczyciele z systemem AEGIS), a więc nie mogą wysłać Mistrali do brzegów państw dysponujących lotnictwem. Jeżeli jednak uda im się uzyskać panowanie w powietrzu (a to jest możliwe w odniesieniu do niewielkich państw np. Gruzji) to wysadzenie desantu jest już w miarę bezpieczne.

W tym wszystkim najgorsze jest to, że Rosjanie zyskają zarówno wtedy, gdy Mistrale zostaną im przekazane, jak i wtedy gdy Francuzi zerwą kontrakt. I być może dlatego Putina zupełnie nie obchodzi, czy dwa budowane we Francji okręty zostaną objęte sankcjami, czy też nie.