Nowy ciężki BWP. Huta ujawnia szczególy

CBWP

Ciężki Bojowy Wóz Piechoty projektowany jest zgodnie z koncepcją dualizmu sprzętu pancernego w Siłach Zbrojnych RP. Obok lżejszych, pływających bojowych wozów piechoty Borsuk oraz lżejszych czołgów, takich jak K2 Black Panther (oraz prawdopodobnie przez pewien czas również Leopard 2), wprowadzone zostaną pojazdy cięższe, lepiej opancerzone i o wyższej przeżywalności, takie jak czołgi M1A1FEP, M1A2SEPv3 oraz właśnie ciężkie bojowe wozy piechoty.

Zakup ciężkich bojowych wozów piechoty wiąże się z wieloma kontrowersjami. Pojawiają się doniesienia o poszukiwaniach konstrukcji zagranicznych, takich jak zaprojektowany w Republice Korei na potrzeby Australii AS21 Redback, a także informacje o potencjalnym zainteresowaniu innymi platformami, takimi jak turecki Tulpar, niemiecki KF41 Lynx czy systemy o podobnych charakterystykach, np. AMPV lub ASCOD2.

Nie ulega wątpliwości, że najbardziej korzystnym rozwiązaniem z punktu widzenia polskiego przemysłu i gospodarki jest opracowanie własnej konstrukcji. Jest to ambitne przedsięwzięcie o wysokim poziomie ryzyka, jednak sukces byłby nie tylko opłacalny, ale również dostarczyłby bezcennych doświadczeń inżynierom pracującym nad pojazdami opancerzonymi.

Unifikacja

Jak wynika z prezentacji Polskiej Grupy Zbrojeniowej i Huty Stalowa Wola podczas posiedzenia sejmowej podkomisji ds. polskiego przemysłu obronnego i modernizacji technicznej Sił Zbrojnych RP, nowy wóz powstanie z wykorzystaniem doświadczeń i komponentów opracowanych w ramach programu bojowego wozu piechoty Borsuk oraz innych projektów prowadzonych przez HSW.

Kluczowym elementem unifikacji jest instalacja tego samego zdalnie sterowanego systemu wieżowego ZSSW-30. W rezultacie uzbrojenie zostanie zunifikowane z bojowym wozem piechoty Borsuk oraz kołowym transporterem opancerzonym Rosomak. Poszerzenie zakresu unifikacji może skrócić czas prac rozwojowych oraz badań zakładowych i kwalifikacyjnych.

Unifikacja może objąć takie podzespoły, jak pomocnicze jednostki prądotwórcze, system obrony przed bronią masowego rażenia, systemy ogrzewania i chłodzenia, system przeciwpożarowy oraz rozmieszczenie zapasowej amunicji i wyposażenia żołnierzy. Warto rozważyć zastosowanie zawieszenia hydropneumatycznego, przy czym kluczową kwestią pozostaje masa pojazdu i jego potencjał modernizacyjny.

Mianowicie trzeba zadać pytanie jaka ma być masa tego wozu, oraz jaki ma być jego dalszy potencjał modernizacyjny, co może wpływać na zastosowany model zawieszenia a to oczywiście będzie miało wpływ na poziom unifikacji, np. z Borsukiem. A więc pytanie jest, jak ciężki może być ciężki bojowy wóz piechoty? Na to oczywiście wpływ będzie miało między innymi opancerzenie ale do tej kwestii przejdziemy później.

CBWP może również wykorzystywać te same rozwiązania w zakresie rozmieszczenia załogi i przewożoneju drużyny piechoty, ich siedzisk, peryskopów, oświetlenia wewnętrznego i zewnętrznego, a także elementy takie jak system maskowania, koła nośne, napinające i napędowe. Jednocześnie konieczne będzie zastosowanie nowego zespołu napędowego o wyższej mocy, co może prowadzić do unifikacji z AHS Krab i K9.

Także gąsienice będą wymagały dostosowania do większej masy pojazdu, podobnie jak system ich napinania. Największe różnice wynikną jednak w zakresie ochrony balistycznej i przeciwminowej, która powinna przewyższać tę zastosowaną w Borsuku.

Także gąsienice muszą być dostosowane do większej masy pojazdu, a to wiąże się z innym systemem ich napinania. Największe różnice będą jednak wynikały w domenie ochrony balistycznej i przeciwminowej, i tutaj jest najwięcej pola do manewru dla konstruktorów aby ten pojazd istotnie przewyższał tymi parametrami Borsuka, dzięki większej masie oraz dalszemu potencjałowi do jej zwiększania poprzez wzmacnianie opancerzenia.

Ochrona balistyczna i przeciwminowa

Z oczywistych względów wymagania dotyczące ochrony balistycznej i przeciwminowej CBWP oraz ich rzeczywisty poziom są informacjami niejawnymi. Niemniej jednak można spekulować na temat potencjalnych rozwiązań w zakresie ochrony pancernej CBWP. Wydaje się, że przedni pancerz kadłuba CBWP powinien zapewniać ochronę przed przeciwpancerną amunicją kinetyczną, minimalnie na poziomie 6 według normy STANAG 4569.

Oznacza to odporność na amunicję APFSDS kalibru 30×173 mm z odległości 500 m. Możliwe, że burty kadłuba również mogłyby zapewniać podobny poziom ochrony. Tak silne opancerzenie przednie i boczne ma dodatkową zaletę – umożliwia instalację modułów wybuchowego pancerza reaktywnego, który znacząco zwiększa odporność na głowice kumulacyjne.

Polska dysponuje nowoczesnymi rozwiązaniami w tej dziedzinie, takimi jak modułowy, wybuchowy pancerz reaktywny Pangolin. Tego typu zestaw opancerzenia zapewniałby skuteczną ochronę przed amunicją przeciwpancerną kalibru 30×165 mm, stosowaną w rosyjskich armatach 2A42 i 2A72, a także wysoki poziom ochrony przed wieloma typami głowic kumulacyjnych. Możliwe, że przód pojazdu mógłby zapewniać ochronę nawet przed rosyjską amunicją APFSDS kalibru 57×347 mm.

Amunicja tego typu jest stosowana w radzieckich i rosyjskich armatach automatycznych S-60 oraz 2A91. Ta druga jest przewidywana jako potencjalne uzbrojenie ciężkiego bojowego wozu piechoty T-15 na platformie Armata. Kolejnym zagrożeniem, przed którym pancerz CBWP powinien zapewniać ochronę, jest hybrydowa broń łącząca granatnik maszynowy z armatą automatyczną 2A94 (LSzO-57, AGS-57). Jest ona przewidziana dla zdalnie sterowanego modułu wieżowego Epoka, przeznaczonego dla pływających BWP Kurganiec-25.

2A94 wykorzystuje słabszą amunicję kalibru 57×93 mm, niemniej jednak jeden z jej typów to amunicja APFSDS, co czyni ją groźną dla lżej opancerzonych transporterów i bojowych wozów piechoty.

Ochronę balistyczną CBWP powinien uzupełniać aktywny system obrony zdolny do niszczenia amunicji wystrzeliwanej z granatników przeciwpancernych, dział bezodrzutowych, przeciwpancernych pocisków kierowanych oraz amunicji kumulacyjnej i odłamkowo-burzącej wystrzeliwanej z armat czołgowych. Dodatkowo powinien chronić pojazd przed nowymi zagrożeniami, takimi jak drony FPV i amunicja krążąca.

Tego rodzaju systemy powinny znaleźć się na wyposażeniu nie tylko CBWP, ale także BWP Borsuk, czołgów podstawowych oraz być może także kołowych transporterów opancerzonych.

Jeśli chodzi o ochronę przeciwminową, CBWP powinien zapewniać poziom ochrony nie niższy niż w przypadku Borsuka. Ze względu na większą masę CBWP poziom ten powinien być jednak wyższy, co najmniej IVa i IVb zgodnie z normą STANAG 4569. Możliwe, że pojazd powinien być wyposażony w zagłuszarki zakłócające nie tylko drony, ale także radiowe zapalniki improwizowanych ładunków wybuchowych.

Dodatkowo CBWP mógłby mieć możliwość instalacji osprzętu saperskiego, takiego jak trały i pługi przeciwminowe, lemiesze spychaczy itp., które pozwalałyby torować przejścia w polach minowych, zwiększając ochronę przeciwminową.

Siła ognia

Jeśli chodzi o siłę ognia, należy odpowiedzieć na kilka kluczowych pytań. Po pierwsze, czy armata Mk44S kalibru 30 mm jest wystarczająca? Odpowiedź brzmi: tak! Amunicja kalibru 30×173 mm jest wystarczająca do neutralizacji większości rosyjskich kołowych transporterów opancerzonych, bojowych wozów piechoty oraz gąsienicowych transporterów i BWP.

Zastosowanie amunicji programowalnej, w połączeniu z nowoczesnym systemem kierowania ogniem, optoelektroniką i napędami wieży ZSSW-30, umożliwia także zwalczanie nisko lecących celów powietrznych, takich jak śmigłowce i drony. Armata Mk44S i amunicja kalibru 30×173 mm zapewniają również korzystny stosunek siły ognia do zapasu amunicji gotowej do użycia.

Mk44S może zostać zmodyfikowana poprzez wymianę lufy i kilku elementów, co pozwala na zmianę kalibru na 40 mm i użycie amunicji 40×180 mm. Zapewnia to wzrost siły ognia, kosztem mniejszego zapasu amunicji. Pytanie, czy jest to konieczne? Nawet armata 50 mm nie zapewnia przebicia przedniego pancerza ciężko opancerzonych pojazdów, takich jak czołgi.

Z drugiej strony, kaliber 30 mm pozwala na przebicie bocznego pancerza kadłuba lub wież czołgów radzieckich/rosyjskich. Warto więc rozważyć, czy zwiększanie kalibru jest absolutnie konieczne. W przypadku amunicji programowalnej większy kaliber zapewnia większą skuteczność, ale decyzja wymaga dalszej analizy.

Co do sprzężonego z armatą karabinu maszynowego kalibru 7,62 mm, nie ma potrzeby zmian. Warto jednak rozważyć przyszłą modyfikację ZSSW-30, umożliwiającą integrację zdalnie sterowanego modułu uzbrojenia z panoramicznym przyrządem obserwacyjno-celowniczym dowódcy. Moduł ten mógłby być uzbrojony w drugi karabin maszynowy kalibru 7,62 mm, wielkokalibrowy 12,7 mm lub granatnik maszynowy 40 mm, co zwiększyłoby siłę ognia przeciwko lżej opancerzonym celom.

Wyrzutnia przeciwpancernych pocisków kierowanych jest obecnie dostosowana do pocisków Spike LR. Warto, aby była kompatybilna także z innymi pociskami, np. Javelin i Akeron. Docelowo wozy i piechota powinny zostać wyposażone w rodzimy pocisk Moskit.

Podsumowanie

Projekt ciężkiego bojowego wozu piechoty jest ogromną szaną dla polskiego przemysłu, jeśli chodzi o budowę kompetencji w projektowaniu i produkowaniu ciężkich opancerzonych wozów bojowych. Projekt ten pozwoli zdobyć kolejne, potrzebne doświadczenia.

Jest to także projekt ważny z punktu widzenia Sił Zbrojnych RP, które mogłyby kupować bojowe wozy piechoty, o znacznie wyższym poziomie oferowanej ochrony dla załogi oraz przewożonej drużyny piechoty.

Takie pojazdy mogłyby także wspierać czołgi towarzysząc im bezpośrednio w walce dzięki swojemu cięższemu opancerzeniu, oraz skuteczniej wspierać piechotę, np. w trakcie prowadzenia walk w terenie zurbanizowanym.

Pozostaje jedynie życzyć powodzenia inżynierom pracującym nad projektem ciężkiego bojowego wozu piechoty, i trzymać kciuki aby projekt ten się udał, także ze względu na jego potencjał eksportowy.