BMS JAŚMIN – polskim uzupełnieniem koreańskich zakupów uzbrojenia

Artykuł sponsorowany, przygotowany we współpracy z TELDA

BMS JAŚMIN (Battle Management System) jest według producenta (polskiej spółki TELDAT) jedynym polskim, dojrzałym, kompleksowym i sieciocentrycznym Systemem Zarządzania Walką i Łączności Poziomu Taktycznego (szczebla: batalionu, kompanii, plutonu i drużyny) lub działaniami np. ratowniczymi niższego szczebla. Nie jest to zresztą ocena przesadzona, ponieważ rozwiązanie to było wielokrotnie pozytywnie sprawdzane (w środowisku narodowym oraz sojuszniczym) i nagradzane (w tym przez Prezydenta RP i Ministerstwo Obrony Narodowej).

BMS JAŚMIN fragment o wiele większej układanki

Niewątpliwą zaletą BMS JAŚMIN jest to, że stanowi on pokładowy element czegoś o wiele większego, co określa się jako Wielodomenowy System Systemów Zarządzania Walką i Łączności lub Sieciocentryczna Platforma Teleinformatyczna JAŚMIN (SPT JAŚMIN). W ten sposób potencjalny użytkownik może zakupić np. „tylko" wspomniany BMS, który co bardzo ważne, z łatwością i bardzo sprawnie może być zintegrowany i jedynie uzupełniać szerokie możliwości eksploatowanego już w naszym wojsku HMS JAŚMIN – Wielodomenowego Systemu Zarządzania Walką i Łączności Poziomu Operacyjnego/Taktycznego.

Składa się on z Węzłów Teleinformatycznych i oprogramowania HMS C3IS JAŚMIN, stanowiącego wielodomenowy zautomatyzowany system zarządzania walką wskazanego poziomu (w tym taktycznego). Istotnym walorem tych rozwiązań jest to, że mogą być one również łatwo, sprawnie i skutecznie rozbudowane w kompletny system kierowania Wojskami Lądowymi poprzez dokupienie dopasowanych do siebie, kolejnych systemów / elementów ze zbioru produktów spółki TELDAT, bez potrzeby płacenia dodatkowo za ich integrację itp. Systemy te są wyszczególnione w dalszej części niniejszego artykułu.

Przypomina to trochę układanie dopasowanych do siebie klocków. Można więc zbudować od razu Wielodomenowy System Systemów Zarządzania Walką i Łączności JAŚMIN. Ale można również korzystać tylko z wybranych, konkretnych wyrobów spółki TELDAT, z których w przyszłości można budować większe, zintegrowane systemy: zarządzania walką na wszystkich poziomach dowodzenia i działania wojsk oraz struktur zarządzania kryzysowego. Wybór jest duży, gdyż producent ma w swoim portfolio bogaty zbiór produktów klasy C4ISR (Command, Control, Communications, Computers, Intelligence, Surveillance and Reconnaissance).

Wyroby spółki TELDAT (systemy, podsystemy, urządzenia i oprogramowania) działając autonomicznie są równocześnie wzajemnie spójne. Uzyskano to dzięki szerokiej unifikacji oraz spójności użytkowej, technologicznej, sprzętowej, programowej oraz komponentowej. Wyroby spółki TELDAT można więc łatwo łączyć, rozbudowując w ten sposób funkcjonalność posiadanego systemu, np. wspomnianego już i będącego na wyposażeniu naszego wojska HMS C3IS JAŚMIN. To kompleksowe rozwiązanie jest więc aktualnie rzeczywiście jedynym tego rodzaju w Polsce i również w wielu dziedzinach w świecie.

Dodatkowo charakteryzuje się ono dużą uniwersalnością, wszechstronnością i skalowalnością, uzyskuje też wysokie oceny w kraju i za granicą, w tym w NATO. Jest to zrozumiałe, ponieważ JAŚMIN powstawał m.in. na bazie wieloletnich doświadczeń uzyskanych podczas eksploatacji jego wielu rozwiązań oraz dużej ilości ćwiczeń i manewrów wojskowych (w tym specjalistycznych), takich jak np.: NATO CWIX (wcześniej NATO CWID), COMBINED ENDEAVOR, BOLD QUEST, ANAKONDA, DRAGON, BORSUK i ASTER.

Czym jest BMS JAŚMIN

BMS JAŚMIN służy do budowy nowoczesnych i kompleksowych pokładowych systemów wsparcia dowodzenia, działań wojsk i łączności. Jego zainstalowanie w pojazdach wojskowych daje ich załogom m.in. przewagę informacyjną nad przeciwnikiem oraz przyśpiesza realizację procesów i procedur dowodzenia nie zwiększając przy tym poziomu ryzyka.

Żołnierze nie tylko bowiem otrzymują w czasie prawie rzeczywistym obraz sytuacji taktycznej na podkładzie mapy elektronicznej z pełną informacją rozpoznawczą oraz decyzjami, ale również mogą ten obraz uzupełniać zwiększając świadomość sytuacyjną całych sił własnych. Mogą też dostarczać dane uzupełniające o stratach własnych i przeciwnika lub potrzebach (w tym jeżeli chodzi np. o paliwo i amunicję).

W konsekwencji przewaga decyzyjna zmienia się w przewagę efektów działania, ponieważ można wyprzedzać ruchy przeciwnika oraz efektywniej wykorzystywać posiadane zasoby ludzkie i sprzętowe - niwelując tym samym przewagę liczebną nieprzyjaciela. Polskie Wojska Lądowe mają więc możliwość w jeszcze większym stopniu zrobić, to co Ukraińcom pozwoliło górować nad atakującymi ich masami rosyjskich wojsk.

Co ważne, BMS JAŚMIN jest rozwiązaniem kompleksowym, ponieważ dedykowano go dla wszelkich pojazdów, jednostek pływających oraz ich załóg, a także obiektów latających w siłach zbrojnych. Może być również wykorzystywany w mobilnych oddziałach i pododdziałach różnego rodzaju służb publicznych, po odpowiednim dostosowaniu do ich specyficznych potrzeb.

Taka wszechstronność wynika z modułowej budowy BMS JAŚMIN, która dotyczy zarówno sprzętu jak i oprogramowania. Z modułów tych można tworzyć konkretne konfiguracje systemu dla różnych platform i dla różnych szczebli dowodzenia. W ten sposób na bazie modułów sprzętowych i programowych BMS JAŚMIN, jak z klocków, można budować różne konfiguracje systemów tej klasy.

Z czego składa się BMS JAŚMIN?

Jądrem Systemu Zarządzania Walką i Łączności Batalionu, Kompanii, Plutonu i Drużyny BMS JAŚMIN jest zaawansowane, certyfikowane przez NATO oprogramowanie wsparcia dowodzenia BMS C3IS JAŚMIN, które współpracuje z oprogramowaniem zarządzającym oraz ze specjalnie zaprojektowanym specjalistycznym sprzętem. Sprzęt ten charakteryzuje się zawsze wysoką odpornością mechaniczną i środowiskowo-klimatyczną zgodną z normami obronnymi w tym zakresie.

Generalnie w BMS JAŚMIN wyróżnia się cztery zasadnicze komponenty:

-       oprogramowanie / Zautomatyzowany System Zarządzania Walką Batalionu, Kompanii, Plutonu i Drużyny – BMS C3IS JAŚMIN;

-       System Zarządzania JAŚMIN, w tym Zarządzanie Modułami JAŚMIN;

-       pokładowy Węzeł Teleinformatyczny – integrator WAN Access Box (WAB) składający się z pokładowego: routera, bramy radiowej, serwera oraz macierzy. WAB stanowi nowoczesną, wydajną, mobilną oraz wielousługową infrastrukturę teleinformatyczną wykonaną w technologii IPv6 i jednocześnie zapewnia efektywną obsługę łączności wewnętrznej pojazdu (integrując usługi, urządzenia sieciowe, a także wszystkie dostępne na pokładzie środki łączności, media transmisyjne, sensory, efektory i urządzenia końcowe);

-       Komputerowe Terminale Taktyczne L15" / L12" ARES oraz T15"-P / T12"-P / T10"-P / T8"-P.

Dobierając odpowiednie elementy można więc tworzyć specjalizowany BMS dla dowolnego pojazdu w zależności od realizowanego przez ten pojazd (jego załogę) zadania oraz jego umiejscowienia na szczeblach dowodzenia. To właśnie ze względu na różnorodność zadań stawianych przed JAŚMINEM, TELDAT wypracował szeroką gamę własnych rozwiązań, co jest najlepiej widoczne także w przypadku terminali taktycznych.

Projektując wyposażenie konkretnego pojazdu oraz obowiązki członków załogi i ewentualnie desantu można bowiem wybierać spośród oferowanych przez tą spółkę:

• Komputerowych Terminali Taktycznych L12" i L15" ARES, które są tak naprawdę laptopami militarnymi przeznaczonymi do stacjonarnego lub mobilnego wykorzystania w trudnych warunkach środowiskowo-terenowych i przystosowanymi do przetwarzania informacji niejawnych do klauzuli TAJNE/NATO SECRET włącznie;
• pokładowych Komputerowych Terminali Taktycznych T15"-P/T12"-P/T10"-P/T8"-P NOTUS, które są wyposażone w dedykowane adaptery montażowe/stacje dokujące, pozwalające na ich montaż i wykorzystanie na dowolnej platformie mobilnej (np. w: transporterach, czołgach, innych pojazdach kołowych i gąsienicowych, jednostkach latających i pływających). Można je łączyć poprzez bezprzewodowe środki łączności (WiFi, 4G/LTE, 5G i Bluetooth), jak i radiostacje pokładowe;

• indywidualnych Komputerowych Terminali Taktycznych T12"/T10"/T8"/T5" TRYTON, stanowiących dopełnienie terminali pokładowych, ponieważ są przeznaczone dla poszczególnych członków załogi pojazdów, jak również pojedynczych, spieszonych żołnierzy. Łączą one w sobie funkcjonalność urządzeń typu tablet, PDA lub smartfon zabezpieczając łączność i pozwalając na prowadzenie poza pojazdem zadań operacyjnych/taktycznych – w tym na prowadzenie rozpoznania i wskazywanie celów. Indywidulane terminale mogą się również łączyć poprzez bezprzewodowe środki łączności (WiFi, 4G/LTE, 5G i Bluetooth), jak i radiostacje osobiste.

Możliwości BMS JAŚMIN

By zrozumieć, co zyskuje się po zaimplementowaniu BMS JAŚMIN na kupowanych obecnie przez Polskę pojazdach wojskowych wystarczy zapoznać się tylko z najważniejszymi możliwościami tego systemu. A pozwala on m.in. na:

• osiągnięcie przewagi informacyjnej na poziomie taktycznym lub niższym i tym samym m.in. tworzenie oraz istotne zwiększenie świadomości sytuacyjnej wojsk / jednostek (a tym samym ich bezpieczeństwa) np. poprzez natychmiastową i skuteczną dystrybucję informacji o zagrożeniach oraz zautomatyzowany system informowania o bieżącym położeniu sił własnych;
• wsparcie dowodzenia pododdziałami, ich działania i współdziałania m.in. poprzez skuteczną i sprawdzoną współpracę oraz automatyczną wymianę danych z systemami dowodzenia i wsparcia działań wojsk szczebla:
• wyższego, np. eksploatowanym w polskich Siłach Zbrojnych wspomnianym już HMS JAŚMIN – Wielodomenowym Systemem Zarządzania Walką i Łączności Poziomu Operacyjnego/Taktycznego, posiadającym też zdolność do pracy w warunkach mobilnych z wykorzystaniem radiowych środków łączności,
• niższego, np.: DSS JAŚMIN – Systemem Zarządzania Walką i Łączności Żołnierza oraz JFSS JAŚMIN – Systemem Wymiany Danych dla Połączonego Wsparcia Ogniowego, w tym TZKOP (Taktycznych Zespołów Kontroli Obszaru Powietrznego);
• skuteczną integrację i współpracę z innymi systemami np. ze Zautomatyzowanym Systemem Kierowania Środkami OPL Wojsk Lądowych ŁOWCZA, w tym także sojuszniczymi, m.in. poprzez zastosowanie standardów obowiązujących w NATO;
• bieżące zobrazowanie sytuacji taktycznej oraz śledzenie wojsk własnych i sprzymierzonych do poziomu indywidualnego żołnierza włącznie (z wykorzystaniem funkcjonalności BFT C3IS JAŚMIN – BLUE FORCE TRACKING) z zastosowaniem standardów: NFFI (NATO Friendly Force Information) oraz FFI (Friendly Force Identification – STANAG 5527) w tym zakresie system może pełnić rolę HUB-a FFT;
• planowanie misji, wizualizację oraz pełną obsługę planów, rozkazów i meldunków, zgodnie ze standardami natowskimi;
• archiwizację danych, co pozwala precyzyjnie odtwarzać przebieg zdarzeń podczas działań;
• replikację danych programu MIP za pomocą autorskiego i unikalnego protokołu BRM (Battlefield Replication Mechanism) na poziomie taktycznym z zastosowaniem łączy radiowych, w tym wąskopasmowych;
• możliwość klasyfikacji danych operacyjnych, automatycznej deklasyfikacji dla wybranych połączeń oraz współpracy z zewnętrznymi bramami (np. IEG – Information Exchange Gateway);
• pozyskiwanie informacji z systemów pokładowych (np.: sensory, szyny danych pojazdu) z wykorzystaniem różnych interfejsów (np.: dwustanowe, ETH, RS-232, RS-422/485, CAN);
• możliwość współpracy z dowolnymi systemami pozycjonowania GNSS (np.: HGPST-4, DAGR) oraz inercyjnego (np.: TALIN);
• współpracę z dowolnymi środkami łączności radiowej: UKF (np.: RRC-9311, AN/PRC-117G, AN/PRC-152A, SDTR VR-5000), KF (np.: RKS-8000, RKP-8100, AN/PRC-150C, AN/PRC-160), szerokopasmowymi (np.: R-450C, WM 600) oraz łączności satelitarnej;
• możliwość wykorzystywania wektorowych podkładów topograficznych dystrybuowanych w technologiach VPF i SHP oraz rastrowych podkładów topograficznych w technologiach: CADRG, ECW, MrSID, GeoTIFF i JPEG, a także map modelu terenu DTED;
• obsługę podkładów topograficznych dystrybuowanych m.in. w technologiach WMS (Web Map Service), WMTS (Web Map Tile Service) i WFS (Web Feature Service).

Funkcjonalności BMS JAŚMIN w zakresie pokładowego węzła teleinformatycznego

Patrząc na możliwość BMS JAŚMIN trzeba również pamiętać o funkcjonalnościach, jakie ten system posiada w zakresie pokładowego węzła teleinformatycznego. A zapewnia on m.in.:

• nowoczesną, wydajną, mobilną oraz wielousługową infrastrukturę teleinformatyczną poziomu taktycznego, wykonaną w technologii IP;
• optymalny wybór, integrację, wykorzystanie oraz monitoring stanu wyposażenia (w tym środków łączności, mediów transmisyjnych, sensorów, efektorów i urządzeń końcowych) wozu bojowego lub np. pojazdu ratowniczego, jednostki pływającej lub statku powietrznego;
• wysoki poziom bezpieczeństwa poprzez m.in. zastosowanie urządzeń sieciowych spełniających najwyższe wymagania krajowe i sojusznicze w tym zakresie (także w przedmiocie cyberbezpieczeństwa), potwierdzone stosownymi badaniami i testami, też penetracyjnymi i podatnościowymi;
• bezpieczną (zaszyfrowaną) transmisję danych, obrazu i głosu w technologii IP (m.in.: łączności fonicznej, wymiany poczty elektronicznej, dystrybucji plików i usług wideokonferencji) oraz kontrolę (w tym monitoring) dostępu do pokładowego systemu teleinformatycznego;
• interoperacyjność z innymi systemami, w tym sojuszniczymi, m.in. poprzez zastosowanie standardów obowiązujących w NATO;
• prostą – w pełni automatyczną oraz intuicyjną instalację i konfigurację wszystkich elementów (sprzętowych i programowych) BMS JAŚMIN za pomocą oprogramowania Zarządzanie Modułami JAŚMIN (komponentu Systemu Zarządzania JAŚMIN, wdrożonego i szeroko eksploatowanego w SZ RP).

Dbajmy o polskie rozwiązania

Kiedy informowano u nas o zakupach uzbrojenia realizowanych w Południowej Korei i Stanach Zjednoczonych równocześnie deklarowano, że będzie ono bardzo mocno polonizowane. Stanowi to nadzieje na zastosowanie naszych najlepszych narodowych rozwiązań z zakresu dowodzenia i łączności w chwalonych konkretnych typach koreańskiego (K2, K9 oraz K239) i amerykańskiego (Abrams i HIMARS). Byłoby to dość istotnym spolonizowaniem tego sprzętu poza np. wskazywaną już w mediach koniecznością wpięcia armatohaubic K9 w zintegrowany system kierowania ogniem TOPAZ.

W tym kontekście warto podkreślić, że Polska posiada bardzo nowoczesne rozwiązania z omawianego zakresu i takie, jakich nie ma nawet w Korei Południowej i Stanach Zjednoczonych. Są nimi właśnie powyżej wskazane wyroby JAŚMINA bardzo dobrze oceniane przez polskich wojskowych i wielokrotnie nagradzane.

Wystarczy tylko przypomnieć uzasadnienie przyznania bydgoskiej spółce TELDAT nagrody GRAND PRIX w konkursie Lider Bezpieczeństwa Państwa 2017, który odbywa się pod patronatem honorowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz Szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego. TELDAT został w ten sposób uhonorowany za system zarządzania walką szczebla taktycznego BMS JAŚMIN.

W uzasadnieniu wskazywano, że o przyznaniu wyróżnienia dla BMS zdecydowały głównie jego: innowacyjność, perspektywiczność, kompleksowość, dojrzałość, szerokie, wieloletnie i wiarygodne sprawdzenia, zdolności interoperacyjne, referencje eksploatacyjne oraz unifikacja z innymi rozwiązaniami (sprzętowymi i programowymi) platformy JAŚMIN, w tym również tymi, które w dużej ilości są wykorzystywane przez Siły Zbrojne RP", np. Węzłami Teleinformatycznymi i wspomnianym już HMS C3IS JAŚMIN – oprogramowaniem / Wielodomenowym Zautomatyzowanym Systemem Zarzadzania Walką Poziomu Operacyjnego/Taktycznego.

Razem tworzą one HMS JAŚMIN - wielodomenowy system zarządzania walką i łączności wskazanego poziomu, też w dużej mierze taktycznego (dzięki możliwościom / funkcjonalnościom zwłaszcza jego ww. oprogramowania), co jest istotne w kontekście omawianej problematyki oraz sprawności i ekonomiki planowanych zakupów / wdrożeń w tym zakresie.

Do tych wyróżnień można jeszcze doliczyć m.in. nagrodę Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej przyznaną w 2014 roku podczas XXII MSPO dla produktu najlepiej służącemu bezpieczeństwu żołnierzy Sił Zbrojnych RP, sześć nagród Defender podczas wielu edycji MSPO, cztery nagrody otrzymane w trakcie kolejnych edycji Międzynarodowych Wystaw Air Fair oraz tytuł „Symbol Innowacji 2015" w ramach ogólnopolskiego programu prowadzonego przez Monitor Rynkowy Dziennika Gazeta Prawna i Monitor Biznesu Rzeczpospolitej.

Bardzo ważne jest przy tym to, że BMS JAŚMIN jest systemem rozwijanym od kilkunastu lat i jego obecne wersje są efektem wielokrotnych testów, doświadczeń, sprawdzeń i uwag uzyskanych ze strony użytkowników. Już od początku był bardzo wysoko oceniany, jako spełniający założenia i stawiane wymagania. Przykładem tego mogą być testy przeprowadzone przez resort ON już w 2010 roku, realizowane zgodnie z rozkazem Szefa SG WP oraz z inicjatywy i przy udziale przedstawicieli Pionu Uzbrojenia i Modernizacji MON.

BMS JAŚMIN wraz z oprogramowaniem BMS C3IS JAŚMIN jako jedyny przeszedł wtedy z wynikiem pozytywnym 100% zaplanowanych, złożonych (w tym mobilnych) testów i został w protokole określony jako „najbardziej zaawansowany technologicznie i spełniający wymagania użytkownika system BMS".

Przed wojskiem jest więc obecnie unikalna możliwość bardzo szybkiego połączenia nowo zakupionego sprzętu wojskowego w jednym, zintegrowanym, sieciocentrycznym systemie kierowania walką Wojsk Lądowych. Rozwiązania TELDAT-u nie zabezpieczają bowiem tylko potrzeb zarządzania i wsparcia działań wojsk szczebla taktycznego do poziomu batalionu (co zapewnia w największym stopniu BMS JAŚMIN), ale również:

• szczebli wyższych od brygady;
• poprzez dywizję do korpusu (co m.in. gwarantuje ww. HMS JAŚMIN, od lat z powodzeniem eksploatowany już w Siłach Zbrojnych RP i posiadający też wiele możliwości / funkcjonalności tego pierwszego systemu);
• a nawet pojedynczych żołnierzy (co zapewnia System Zarządzania Walką Poziomu Indywidualnego Żołnierza DSS JAŚMIN), czy np. TZKOP – Taktycznych Zespołów Kontroli Obszaru Powietrznego (co gwarantuje Systemem Wymiany Danych dla Połączonego Wsparcia Ogniowego JFSS JAŚMIN).

I wszystko to pod pełną kontrolą – ponieważ mówimy o rozwiązaniach opracowanych i produkowanych przez polski przemysł pod aktualnym i ewentualnie przyszłym nadzorem naszego wojska. Należy więc mieć nadzieję, że Siły Zbrojne RP zdecydują się zbudować takie kompleksowe, nowoczesne, w pełni zintegrowane i skuteczne narzędzie teleinformatyczne wspierające ich działania operacyjne.

Artykuł sponsorowany, przygotowany we współpracy z TELDAT