Cała seria wydarzeń, których wspólnym mianownikiem jest pokazanie militarnej potęgi Iranu, rozpoczyna się co roku 22 września, a więc w dniu formalnej agresji Iraku na Iran w 1980 roku. Wojna ta, która trwała osiem lat, znana jest w Iranie jako „święta obrona” lub „wojna wymuszona” i stanowi jeden z elementów konstytuujących politykę historyczną Islamskiej Republiki Iranu.

W tym roku siły powietrzne nie prezentowały nowości, lecz na różnych lotniskach w Iranie pokazały obecnie wykorzystywane uzbrojenie. Wyjątek stanowił bezzałogowy statek latający o nazwie własnej „Mohadżem 92” (pol. atakujący). Według irańskich mediów pojazd ma zdolność lotu przez 6 godzin. Deklarowana prędkość to 200 km/h, masa 80 kg i zasięg 100 km. Zaprezentowana w Teheranie wersja ma przeznaczenie rozpoznawcze, ale Irańczycy – przynajmniej oficjalnie – nie wykluczają uzbrojenia bezzałogowca.

Nieco więcej ciekawostek pokazała marynarka wojenna, ale nie sił konwencjonalnych, lecz morski komponent Korpusu Strażników Rewolucji. Przygotowują się one do prowadzenia zarówno ofensywnych jak i defensywnych działań zaczepnych z wykorzystaniem przede wszystkim szybkich łodzi motorowych, broni rakietowej (w tym niekierowanej), min i torped. Jedną z takich tegorocznych konstrukcji jest Zulfikar (nazwa mitycznego miecza proroka Mahometa) – półzanurzalna szybka łódź, która stanowi albo kopię, albo modyfikację łodzi Taedong-B, które zakupiono w Korei Północnej. Deklarowana prędkość maksymalna to 45 węzłów. Jednostka jest uzbrojona w dwie wyrzutnie torped kal. 324 mm.

Prezentowaną w tym roku bronią Korpusu Strażników Rewolucji była torpeda Hut (pol. wieloryb), która stanowi kopię rosyjskiej torpedy superkawitacyjnej WA-111 Szkwał. Według informacji irańskich Hut, będący na wyposażeniu szeregu jednostek, rozwija prędkość do 200 węzłów. Nie jest on jednak nowością –  zaprezentowano go po raz pierwszy podczas ćwiczeń „Wielki Prorok” w 2006 roku.

Marynarka wojenna była obecna także podczas parady w Teheranie. Z pobliskiego Morza Kaspijskiego sprowadzono przybrzeżny okręt patrolowy typu Kaszdom. Służą one w Korpusie Strażników Rewolucji i uzbrojone są w kontenerowe wyrzutnie pocisków przeciwokrętowych.

W Teheranie pojawiły się także latające łodzie Bavar 2, które zdają się od kilku lat służyć w morskich jednostkach Korpusu Strażników Rewolucji.

Różnego rodzaju typy broni zaprezentowały także wojska lądowe. W każdym przypadku irańskie media, powołując się na siły zbrojne, informowały o wprowadzeniu już tych pojazdów do służby czynnej.

Zaprezentowany pojazd nie ma jeszcze oficjalnej nazwy. Irańscy naukowcy wykorzystali zmodyfikowane podwozie i kadłub kołowego transportera opancerzonego BTR-60, na którym umieszczono wieżę z gąsienicowych wozów piechoty BMP-2.

W tym roku raz jeszcze mediom pokazano opancerzony wóz piechoty Sarir, który stanowi rodzimą modyfikację BTR-60. Pierwszy raz pojazd zaprezentowano w 2011 roku.

Inna wersja kołowego transportera opancerzonego BTR-60 wyposażona została w podwójnie sprzężoną armatę przeciwlotniczą ZU-23-2 (w Iranie pod nazwą Sedad), wyposażoną w rodzime systemy optoelektryczne.  Debiut tego pojazdu nastąpił rok temu.

Samobieżna haubica Howejze to nic innego jak amerykańska haubica samobieżna M109A1 kal. 155 mm, które zostały dostarczone do Iranu jeszcze w latach siedemdziesiątych. Skala zmian nie jest znana – podejrzewa się, że Irańczycy jedynie wyremontowali pojazdy oraz zamontowali nowocześnieją łączność. Brakuje jednak nowoczesnych systemów kierowania ogniem oraz amunicji precyzyjnej. Pierwszy raz pojazd w tej konfiguracji został pokazany w Iranie w 2012 roku.

Dowódca wojsk lądowych konwencjonalnych sił Iranu, generał brygady Ahmad Reza Pourdastan, prezentuje wielkokalibrowy karabin wyborowy Szaher kal. 14,5 mm o deklarowanym zasięgu 4 km. Pierwsza wersja została pokazana w 2012 roku, a nowsza dwa lata później.

Podczas jednej z parad wykonano zdjęcie używanego przez jednostki Korpusu Strażników Rewolucji karabin S-5.56, który produkowany jest w Iranie. Stanowi on kopię kupionego od Chin karabinu Norinco CQ (kopia kopii jest produkowana również w Sudanie, który blisko współpracuje z Iranem).

Zgromadzeni na paradzie w Teheranie mogli podziwiać również lekki samochód terenowy Rakszt, który został opracowany przez irańską zbrojeniówkę.

Dr Robert Czulda