USA bliskie sprzedaży F-16 do Turcji?

Wojna na Ukrainie - raport specjalny Defence24.pl

Po szczycie NATO w Madrycie prezydent USA Joe Biden podziękował podczas spotkania z prezydentem Turcji Recepem Tayyipem Erdoganem za odblokowanie drogi do członkostwa Finlandii i Szwecji w NATO. Wtedy sugerowało się w przeciekach medialnych, że przywódcy będą rozmawiać też o sprzedaży Turcji zmodernizowanych samolotów F-16. Ankara od dawna ubiega się o zmodernizowane wersje samolotów po tym, jak USA wycofały Turcję z programu myśliwców najnowszej generacji F-35, co było z reakcją na zakup przez Ankarę rosyjskiego systemu obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej S-400.

Erdogan po spotkana z Bidenem powiedział, że prezydent USA obiecał mu, że "zrobi co może" w sprawie wyrażenia zgody przez Kongres na sprzedaż Turcji myśliwców F-16 i modernizację tych maszyn.

Agencja Reuters podała w środę, że przedstawicielka Pentagonu Celeste Wallander stwierdziła, że "USA w pełni popierają modernizację floty F-16" i trwają prace nad kontraktem w tej sprawie. Wallander dodał, że silne tureckie zdolności obronne wzmocnią obronę NATO. Według urzędnika plany sprzedaży są w toku i muszą zostać przepracowane w procesach kontraktowych.

Zaczęły się pojawiać spekulacje, że tak nagła zmiana w polityce Białego Domu może być spowodowana tym, że tak mogła być ceną za cofnięcie weta ws. członkostwa Szwecji i Finlandii w NATO. Przedstawiciel Pentagonu, zdecydowanie odrzucił jednak takie sugestie. Jak powiedział urzędnik „my niczego Turcji nie oferowaliśmy, a Turcja o nic nie prosiła". Ewentualna sprzedaż musi zostać jeszcze zatwierdzona przez Kongres.

W październiku ubiegłego roku Turcja zwróciła się do Stanów Zjednoczonych z prośbą o zakup 40 myśliwców F-16 produkcji Lockheed Martin i prawie 80 zestawów modernizacyjnych do istniejących samolotów bojowych. Waszyngton wtedy nie wyraził żadnej opinii na temat sprzedaży Turcji samolotów poza stwierdzeniem, że cała sprzedaż broni będzie musiała przejść przez niezbędny proces prawny. W marcu Departament Stanu napisał list do niektórych członków Kongresu USA, którzy sprzeciwili się sprzedaży myśliwców. Wskazano w nim, że „odpowiednie" powiązania handlowe USA z Turcją w handlu dotyczącym produktów obronnych będą służyły interesom Stanów Zjednoczonych.

Trzeba tutaj dodać, że F-16 są podstawą tureckiej floty samolotów wielozadaniowych, w służbie jest ich znacznie ponad 200. Duża część z nich powstała w zakładach Turkish Aerospace Industries (TAI) w ramach współpracy przemysłowej. Ankara ma możliwości ich utrzymania i modyfikacji, a także ograniczonej modernizacji, ale w długim terminie niezbędne jest wsparcie producenta. Tym bardziej, że modernizacja powinna objąć wersję V, z radarem AESA i wieloma innymi usprawnieniami.

Wczoraj wieczorem prezydent Erdogan powiedział, że jeżeli Szwecja i Finlandia nie wywiążą się z zobowiązań zapisanych w porozumieniu z Turcją dotyczącym akcesji do NATO, to wniosek ratyfikacyjny nie zostanie przesłany do tureckiego parlamentu. To pokazuje, że Turcja nadal chce wywierać presję na kraje NATO i szantażować, uzyskując być może więcej korzyści dla siebie. Turcja w ramach porozumienia z NATO uzyskała dla siebie, że Szwecja i Finlandia zniosą ograniczenia w sprzedaży broni do Turcji.

Finlandia i Szwecja zgodziły się także nie nakładać ograniczeń w dziedzinie przemysłu obronnego na Turcję i podjąć konkretne kroki w sprawie ekstradycji terrorystów. Z kolei Szwecja rozpocznie prace nad tureckimi wnioskami o ekstradycję podejrzanych bojowników oraz zmianę szwedzkiego i fińskiego prawa w celu zaostrzenia ich podejścia do nich.