Środowy przegląd mediów; Trumpowi chodzi o surowce; Skąd pieniądze na wojsko?

Dorota Roman: Gazeta Wyborcza:„Polskie Patrioty jeszcze mocniejsze” „Premier Donald Tusk i szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz podpisali umowę wartą 2 mld dolarów na wsparcie logistyczne systemu Patriot. Polska jest drugim po USA krajem z najnowocześniejszymi zestawami Patriot z systemem IBCS. Kosiniak-Kamysz podkreślił, że obrona powietrzna jest kosztowna, ale kluczowa dla bezpieczeństwa. Polska konsekwentnie inwestuje w obronność, planując kolejne dostawy baterii Patriot w latach 2026-2029. Tusk zaznaczył, że umowa potwierdza silne więzi polsko-amerykańskie, a Polska pozostaje stabilnym i lojalnym sojusznikiem NATO.”

Maciej Miłosz: Rzeczpospolita:„Skąd wziąć pieniądze na wojsko” „Polska może zrezygnować z VAT przy zakupach uzbrojenia, co oznacza miliardy złotych rocznie więcej w budżecie MON. Obecnie jesteśmy liderem NATO pod względem wydatków na obronność, ale Litwa już planuje przeznaczyć na ten cel 5–6% PKB. Fundusz Bezpieczeństwa i Obronności ma otrzymać 25 mld zł, a Polska może sięgnąć po 30 mld euro z unijnego Funduszu SAFE. Zwolnienie z VAT oznaczałoby istotne oszczędności – np. z 6,5 mld zł na BWP Borsuk, ponad miliard to VAT. Warto szukać stabilnego finansowania obronności, zwłaszcza że MON zobowiązany jest także do inwestowania w obronę cywilną. Decyzja należy do Ministerstwa Finansów.”

Krzysztof Katkowski: Gazeta Wyborcza:„Nie oddawać prawicy języka wojny” „”Militaryzacja jest nieuchronna – pytanie, jaka i jak o niej mówić. Jeśli nie wypracujemy własnej narracji, oddamy myślenie o państwowości skrajnej prawicy. Polska historia i polityka krążą wokół wojny, ale dominuje język siły. Prawica buduje narrację jedności wokół wodza i mitycznego bezpieczeństwa, uzasadniając nią np. użycie broni na granicy. Lewica długo unikała tego tematu, lecz dziś obrona jest koniecznością. Musimy stworzyć progresywną wizję obrony, skupioną na społeczeństwie, nie tylko armii. Chodzi o odporność instytucji, przygotowanie ludzi na kryzysy i wzmocnienie demokracji. Bo nie chodzi o granice – chodzi o ludzi.”

Jakub Jessa: Gazeta Wyborcza:„Wielkie manewry Chin w pobliżu Tajwanu” „Chińska marynarka wojenna rozpoczęła manewry wokół Tajwanu, angażując 19 okrętów i lotniskowiec Shandong. Ćwiczenia obejmują symulowane ataki i blokady. Tajwan zareagował, wysyłając własne okręty. Rząd Tajwanu potępił działania Chin, uznając je za prowokację. Pekin twierdzi, że to odpowiedź na „prowokacje niepodległościowe” Tajwanu. Ćwiczenia poprzedziła propaganda medialna, a blokada wyspy mogłaby poważnie zagrozić jej stabilności gospodarczej. Manewry zbiegają się z ofensywą dyplomatyczną USA w regionie. Eksperci ostrzegają, że Chiny mogą poddać Tajwan blokadzie w każdej chwili.”

Michał Potocki:Dziennik Gazeta Prawna:„Surowce krytyczne osią polityki Trumpa” „USA prowadzą rozmowy z Rosją i Ukrainą o eksploatacji minerałów krytycznych, w tym metali ziem rzadkich. Dostęp do nich to priorytet Donalda Trumpa, który wcześniej podejmował podobne negocjacje, m.in. z Afganistanem. Kiriłł Dmitrijew potwierdził rozmowy z Rosją, a Ukraina, choć początkowo gotowa do porozumienia, uważa nową wersję umowy za ograniczającą jej suwerenność. Waszyngton otwarty jest na renegocjacje, ale Trump ostrzegł Wołodymyra Zełenskiego przed wycofaniem się z układu, grożąc „dużymi problemami”. Umowa obejmuje też inne surowce, niekoniecznie klasyfikowane jako metale ziem rzadkich.”