Wietnam kupi F-16. Cios dla Chin czy… Rosji?

Informacje na temat możliwości zakupu przez Socjalistyczną Republikę Wietnamu amerykańskich samolotów pojawiają się od niemal dekady. Do tej pory jednak najgłośniej mówiło się w tym kontekście głównie o samolotach transportowych C-130 Hercules. Ewentualna sprzedaż tych maszyn nie rodzi kontrowersji, ponieważ są to samoloty nieuzbrojone, nie zawierają strategicznie ważnych rozwiązań technicznych i nie stanowią jakiejś wielkiej zmiany w regionalnym układzie sił. Tymczasem w przypadku F-16 (na temat którego pojawiały się wprawdzie doniesienia w kontekście Wietnamu jednak znacznie rzadziej) jest zupełnie inaczej, szczególnie że może chodzić o najnowszą wersję F-16C/D Block 70/72.

Na razie pojawiają się jedynie informacje, że osiągnięto porozumienie. Nie wiadomo jednak, ile maszyn miałoby zostać kupionych, w jakiej cenie, konfiguracji i z jakimi terminami dostaw. Obecnie portfel zamówień na F-16 opiewa na około 150 samolotów, a w 2025 linia produkcyjna w Greenville w Karolinie Południowej miała osiągnąć roczną produkcję rzędu 48 maszyn rocznie. Tak przynajmniej jeszcze dwa lata temu twierdził producent samolotu – firma Lockheed Martin.

Jeżeli chodzi o konfigurację jaka może zostać zaproponowana Wietnamowi to sprawa nie jest jasna. Państwo to, ma obecnie poprawne stosunku ze Stanami Zjednoczonymi i kwestie sporne z Chinami. Nie jest jednak jasne na ile byłoby szczelne, jeżeli chodzi o kwestie wycieku technologii do takich krajów jak np. Rosja. Tymczasem samoloty wariant Block 70/72 dysponują zaawansowanymi technicznie radiolokatorami AN/APG-83 AESA. Ważne technologie są zastosowane także w wielu rodzajach amunicji w tym pociskach powietrze-powietrze AIM-120 AMRAAM. Nie jest wiec jasne czy Wietnam otrzymałby maszyny w pełnej konfiguracji, czy w jakiś sposób zubożone. W tym drugim przypadku mógłby się jednak nie zgodzić na zakup, biorąc pod uwagę, że ewentualnym branym pod uwagę przeciwnikiem są dzisiaj Chiny z nowoczesnymi samolotami 4. i 5. generacji.

Jeżeli chodzi o liczbę samolotów, które mógłby zamówić Wietnam, to portal 19FortyFive podaje, że chodzi o przynajmniej 24 maszyny. Docelowo mogłoby ich być jednak więcej. W 2023 roku Wietnam posiadał w służbie 72 samoloty bojowe w tym 35 bardziej wartościowych Su-30MK2, 11 Su-27 i 26 starych Su-22 M3/M4/UM. Wydaje się, że F-16 mogłyby więc zastąpić przynajmniej Su-22 (stąd zapewne mowa o 24 F-16), ale docelowo może chodzić nawet o wszystkie te maszyny.

Do niedawna Wietnam był jednym z najlepszych klientów na bron rosyjską, jednak w 2022 roku Hanoi zapowiedziało dywersyfikację swoich dostawców, tak aby w jak najmniejszym stopniu polegać na Moskwie. Zdaniem ukraińskich (a zatem, przyznajmy, nie do końca wiarygodnych w takiej sprawie) źródeł odejście od rosyjskich wyrobów ma wynikać z braku odpowiedniego serwisu samolotów w tym nawet najnowszych Su-30. Rosjanie mają też żądać pieniędzy z góry za każde tego rodzaju prace, jednocześnie nie dając gwarancji, kiedy i czy w ogóle zostaną one przeprowadzone.