Wojsko, bezpieczeństwo, geopolityka, wojna na Ukrainie
Bezpieczeństwo międzynarodowe Polski w percepcji partii politycznych
Jednym z istotnych elementów definiujących poziom bezpieczeństwa Polski oprócz takich zmiennych jak potencjał Sił Zbrojnych RP oraz kondycja rodzimego przemysłu zbrojeniowego jest nasze otoczenie międzynarodowe. Architektura bezpieczeństwa regionalnego, a szerzej europejskiego uległa w ciągu ostatnich kilkudziesięciu miesiącach wymiernej, jakościowej zmianie. W prezentowanym artykule przedstawione są ramowe stanowiska poszczególnych komitetów wyborczych względem najważniejszych kwestii związanych z bezpieczeństwem międzynarodowym Polski - pisze Adam Kowalczyk z Narodowego Centrum Studiów Strategicznych.
Komitet Wyborczy Platforma Obywatelska podkreśla fakt, iż przyszłoroczny szczyt Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego odbędzie się w Warszawie. Przedstawiciele tego komitetu podkreślają wagę tzw. Inicjatywy Adaptacji Strategicznej Sojuszu, która stanowiłaby swoistą redefinicję roli Sojuszu w kontekście zmieniającej się architektury bezpieczeństwa. Według przedstawionego punktu widzenia, agenda niniejszego szczytu będzie dopiero ustalana w toku negocjacji. Platforma Obywatelska jest zwolenniczką zwiększenia w Polsce obecności wojsk NATO przy jednoczesnej rozbudowie potencjału odstraszania RP oraz prowadzeniu aktywnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Partia ta nie przewiduje zmiany charakteru zaangażowania Polski w rozwiązywanie konfliktów bliskowschodniego oraz rosyjsko-ukraińskiego, wykluczając zaangażowanie militarne - pisze Adam Kowalczyk z Narodowego Centrum Studiów Strategicznych.
Komitet Wyborczy Prawo i Sprawiedliwość ocenia postanowienia podjęte na ostatnim szczycie NATO w Newport za niewystarczające w kontekście nowej sytuacji bezpieczeństwa w jakiej znalazła się Polska, zwracając przy tym uwagę m.in. na brak „twardej” strategicznej infrastruktury Sojuszu rozmieszczonej na terytorium RP. Komitet ten opowiada się przy tym nie tylko za wzmocnieniem w Polsce obecności Paktu Północnoatlantyckiego w postaci żołnierzy i infrastruktury z krajów członkowskich, lecz także za ogólnym wzmocnieniem wojsk Sojuszu, nie zaś tylko nielicznych jednostek wydzielonych przezeń do sił natychmiastowego reagowania (Immediate Reaction Forces).
Prawo i Sprawiedliwość jako kluczowe definiuje relacje transatlantyckie z Waszyngtonem (zarówno w ramach NATO, jak i bilateralnie), oprócz tego na kierunku „anglosaskim” wskazując Wielką Brytanię oraz Kanadę. Jeśli chodzi o politykę regionalną, PiS proponuje stworzenie wspólnego, interoperacyjnego z NATO mechanizmu w obszarze współpracy obronnej opartego o państwa takie jak Szwecja, Finlandia, Ukraina, Rumunia, Norwegia czy Dania. Partia ta jest jednoznaczną zwolenniczką Sił Zbrojnych RP w takim kształcie i formule, które pozwolą w pierwszym rzędzie na obronę terytorium Polski.
Koalicyjny Komitet Wyborczy Zjednoczona Lewica uważa, że nie ma realnej szansy na budowę w Polsce dużej bazy Aliansu Północnoatlantyckiego. W zamian za to postuluje zwiększenie skali wspólnych ćwiczeń oraz większą ilość sprzętu wojskowego w Polsce. Jeśli chodzi o kluczowe dla Polski obszary zadania w zakresie polityki bezpieczeństwa, komitet ten uważa, iż powinniśmy zwiększać własny potencjał obronny, dążyć do wzmacniania potencjału NATO, a także utrzymywać dobre kontakty wojskowe z naszymi sąsiadami. Ewentualne decyzje dotyczące interwencji wojskowych z udziałem polskich wojsk zagranicą, muszą być podejmowane według tej koalicji w zgodzie z prawem międzynarodowym oraz bacząc na rzeczywiste możliwości Sił Zbrojnych RP i przewidywaną efektywność takich działań dla bezpieczeństwa Polski. Koalicyjny Komitet Wyborczy Zjednoczona Lewica jest zwolennikiem rozbudowy Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony Unii Europejskiej.
Komitet Wyborczy Koalicja Odnowy Rzeczypospolitej Wolność i Nadzieja chce uniezależnienia Polski od Stanów Zjednoczonych, co ma być zrekompensowane bliższymi w tej dziedzinie stosunkami z krajami naszego regionu. Komitet KORWiN postuluje balansowanie pomiędzy USA, Chinami i Rosją, przy okazji zaprzestając pogarszania relacji z Kremlem. Przedstawiciele tej partii obawiają się rewanżyzmu niemieckiego i są przeciwnikami wspierania obecnych władz w Kijowie. Wobec konfliktu ukraińskiego Polska powinna w optyce prezentowanego komitetu zachowywać neutralność. Jako potencjalne kierunki sojuszy KORWiN wskazuje Państwa V4, Rumunię, państwa bałtyckie i skandynawskie. W sprawie przyjmowania uchodźców komitet ten ma jednoznacznie negatywne stanowisko. Deklaruje również jak najpilniejszą potrzebę wystąpienia z Unii Europejskiej.
Komitet Wyborczy Nowoczesna Ryszarda Petru zauważa, że wojna na wschodzie Ukrainy uwidoczniła dla Polski nowe wyzwania w zakresie bezpieczeństwa (konflikty asymetryczne). Komitet ten uważa za kluczowe w realizacji naszego bezpieczeństwa narodowego Polski jego wymiar energetyczny, rozwijanie własnych zdolności defensywnych oraz wzmacnianie wspólnego bezpieczeństwa w wymiarze euroatlantyckim. Każdorazowe zaangażowanie Sił Zbrojnych RP w działania poza granicami kraju powinno być według tego komitetu poprzedzone konsultacjami oraz oparciem się na stanowisku Organizacji Narodów Zjednoczonych. W wektorze unijnym Nowoczesna PL proponuje ścisłe współdziałanie polskich i unijnych służb w celu skutecznego zwalczania zjawisk takich jak terroryzm i kryzys imigracyjny.
Komitet Wyborczy Razem za najbardziej palące kwestie w 2016 roku uznaje rozwiązanie konfliktów na Ukrainie i w Syrii oraz problemu Państwa Islamskiego w Syrii i Iraku. Jeśli chodzi o postulowane kierunki i sposoby realizacji polskiej polityki zagranicznej w zakresie bezpieczeństwa, Komitet Razem nie ma w tej sprawie obecnie wypracowanej szczegółowej koncepcji. Tym niemniej opisywany komitet uważa, że nasz kraj ma obowiązek wspierania działań ONZ na rzecz zapewniania światowego bezpieczeństwa. Polska według Komitetu Razem nie powinna brać udziału w żadnych akcjach o charakterze militarnym bez zgody Rady Bezpieczeństwa ONZ. W sprawie kryzysu migracyjnego, komitet ten stoi na stanowisku, że mamy prawny obowiązek przyjęcia osób, które potrzebują ochrony międzynarodowej. Komitet Wyborczy Razem jest zwolennikiem dążenia przez Warszawę do większej integracji UE w obszarach bezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego.
Komitet Wyborczy Wyborców Grzegorza Brauna "Szczęść Boże!" uważa, że należy postawić w debacie publicznej postulat wyjścia Polski z Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, ponieważ aktualne cele tej organizacji (utożsamiane wprost z celami polityki Waszyngtonu) nie są zbieżne z celami Polski, a co gorsza pozwalają Polsce trwać w iluzji bezpieczeństwa. Jeśli chodzi o główne kierunki i sposoby realizacji polskiej polityki zagranicznej w zakresie bezpieczeństwa, plany geostrategiczne Komitetu „Szczęść Boże” zostaną ujawnione w stosownym czasie, aby nie ułatwiać pracy obcym służbom specjalnym. Aktywność Polski poza obszarem traktatowym NATO powinna być uzależniona od tego, czy działania takie są zbieżne z interesem naszego kraju. Polska polityka wobec Ukrainy czy też obecność polskich myśliwców F16 w ramach ćwiczeń Blue Flag, które odbywały się w Izraelu w 2013 roku nie zaliczają się do przytoczonej powyżej kategorii. Na pytanie „Jakie według Państwa powinny być główne priorytety zaangażowania Polski w Unii Europejskiej w kwestiach bezpieczeństwa?” otrzymaliśmy następującą odpowiedź: Pozwolą Państwo, że skwitujemy to pytanie uśmiechem, traktując je jako wyraz Państwa specyficznego poczucia humoru.
Adam Kowalczyk, Narodowe Centrum Studiów Strategicznych