Chiny: wspieramy wysiłki pokojowe Ukrainy, ale jeszcze nie ma do tego warunków

Kułeba przybył do Pekinu we wtorek. To pierwsza wizyta wysokiego rangą przedstawiciela władz Ukrainy w Chinach od czasu inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 r. i pierwsza wizyta szefa ukraińskiej dyplomacji w tym kraju od 2012 r.

Podczas spotkania w Kantonie Wang Yi zwrócił uwagę, że „chociaż warunki i czas nie są jeszcze dojrzałe, wspieramy wszelkie wysiłki na rzecz pokojowe i jesteśmy gotowi nadal odgrywać konstruktywną rolę w osiągnięciu zawieszenia broni i wznowieniu rozmów pokojowych” - przekazała rzeczniczka chińskiego MSZ Mao Ning na briefingu prasowym w Pekinie.

„Chiny są zdania, że wszystkie konflikty trzeba rozwiązywać przez powrót do stołu negocjacyjnego, a wszystkie spory muszą być rozwiązywane środkami politycznymi” - przekazała Mao, przywołując forsowany przez Chiny i Brazylię plan pokojowy dla Ukrainy.

Zakłada on zwołanie międzynarodowej konferencji pokojowej „zorganizowanej w czasie odpowiednim zarówno dla Rosji, jak i Ukrainy, z równym udziałem wszystkich stron, a także z uczciwą dyskusją na temat wszystkich planów pokojowych”. Plan nie zakłada zwrotu wszystkich zagrabionych przez Moskwę ziem Ukrainie.

„Chiny monitorują sytuację humanitarną na Ukrainie i będą nadal dostarczać pomoc humanitarną do tego kraju” - zrelacjonowała rzeczniczka MSZ słowa Wanga.

Służba prasowa ukraińskiego MSZ poinformowała z kolei, że spotkanie ministrów spraw zagranicznych w Kantonie było kontynuacją kontaktów między prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim a chińskim przywódcą Xi Jinpingiem. Głównym tematem rozmów było poszukiwanie sposobów na powstrzymanie rosyjskiej agresji oraz możliwej roli Chin w osiągnięciu trwałego i sprawiedliwego pokoju - przekazano.

„Jestem przekonany, że sprawiedliwy pokój na Ukrainie leży w strategicznych interesach Chin, a rola Chin jako globalnej siły na rzecz pokoju jest ważna” - powiedział Kułeba, cytowany w komunikacie swego resortu.

Jak powiedział, „rosyjska agresja zniszczyła pokój i zahamowała rozwój, a każdy nowy dzień wojny pociąga za sobą kolejne zbrodnie przeciwko ludzkości, a następnie erozję sprawiedliwości”. „Dlatego trzeba zakończyć wojnę przeciwko Ukrainie, przywrócić pokój i przyspieszyć odbudowę naszego państwa” - podkreślił.

Szef ukraińskiej dyplomacji zaznaczył, że rosyjska agresja stoi nie tylko na drodze rozwoju Ukrainy. „Utrudnia ona również stabilność międzynarodową, rozwój stosunków dobrosąsiedzkich, a w szczególności rozwój handlu między Chinami a Europą” - podkreślił.

Chiny przedstawiają się jako strona neutralna wobec wojny na Ukrainie i twierdzą, że nie wysyłają śmiercionośnej pomocy żadnej ze stron konfliktu; jednocześnie nie potępiły rosyjskiej inwazji na Ukrainę i sprzeciwiają się sankcjom nakładanym na Moskwę.

Według agencji Xinhua Wang powiedział, że Chiny przywiązują dużą wagę do relacji z Ukrainą. Zwracając uwagę na wzrost wymiany handlowej między obu krajami, powiedział, że ich stosunki nadal rozwijają się normalnie „pomimo złożonej i ciągle zmieniającej się sytuacji międzynarodowej i regionalnej.”

Przed pełnowymiarową inwazją Rosji Chiny były największym partnerem handlowym Ukrainy i pozostają ważnym konsumentem ukraińskiego zboża, oleju słonecznikowego i rudy żelaza.

W 2021 r. obroty handlowe między tymi krajami wyniosły 19 mld USD. W pierwszym roku rosyjskiej agresji odnotowano spadek o blisko 60 proc., do 7,65 mld USD.

Według danych Państwowej Służby Celnej Ukrainy w 2023 r. Chiny były dopiero trzecim pod względem wielkości (2,4 mld USD) odbiorcą towarów eksportowanych z Ukrainy, po Polsce (4,75 mld USD) i Rumunii (3,8 mld USD). Jednocześnie Chiny są liderem wśród dostawców do Ukrainy w 2023 r. z 10,4 mld USD, czyli 16,4 proc. całości, przed Polską (10 proc.) i Niemcami (8 proc.) - odpowiednio 6,6 mld USD i 4,9 mld USD.

Chiny były jednak największym odbiorcą ukraińskiego zboża w ramach tzw. inicjatywy zbożowej. Pekin kupił 4,2 mln ton, tj. jedną piątą całego sprzedanego ziarna.