Odbywające się na Morzu Arktycznym operacje tego rodzaju to część nawigacyjno–hydrograficznego planu zabezpieczenia działań sił morskich Federacji Rosyjskiej, realizowanego przez służby hydrograficzne Floty Północnej. W tym roku objęły one systematyczne badania mało znanych wysp archipelagów Ziemi Franciszka Józefa i Nowej Ziemi.

Najważniejsze zadanie wykonywał okręt hydrograficzny „Sienież”, który od 18 sierpnia do 27 września br. przepłynął 5313 Mm badając wody Morza Barentsa, Karskiego i Oceanu Arktycznego. Jednostka ta dotarła na wysokość 82°09' szerokości geograficznej północnej, co jest w tym roku swoistym rekordem jeżeli chodzi o jednostki nie będące lodołamaczami. Dodatkowo „Sienież” jako pierwszy opłynął dookoła wyspy Białej Ziemi, przepływając cieśniną Północnowschodnią, a także pływał w cieśninie Kuka w archipelagu Franciszka Józefa. Potwierdzono tym samym, że te drogi wodne są dostępne dla większych jednostek pływających.

Badania prowadzono w bardzo trudnych warunkach atmosferycznych, w obecności gór lodowych, przy silnych wiatrach i falach oraz oblodzeniu. Sprawdzono dokładnie pasmo dna morskiego o długości 7000 km na akwenach określanych jako „białe plamy”. Były to kompleksowe badania hydrograficzne, geodezyjne, topograficzne, hydrologiczne i magnetometryczne. W rejonie wyspy Nortbruk zorganizowano również ekspedycję pieszą.

Najważniejszy cel – rozszerzyć granice Federacji Rosyjskiej

Najważniejsza informacja dotycząca celów ekspedycji okrętu „Sienież” była jednak inna. W komunikacie rosyjskiego ministerstwa obrony podano, że poza realizacją kompleksowych badań oceanograficznych Rosjanie dokonywali również „aktualizacji” koordynat punktów określających geograficzne położenie „wód terytorialnych, wyłącznej strefy ekonomicznej i szelfu kontynentalnego Federacji Rosyjskiej na Oceanie Arktycznym w odniesieniu do wyspy Rudolfa”.

Podobne prace miano przeprowadzić również na wyspie Artura oraz w archipelagu Biała Ziemia, jednak przełożono je z powodów niesprzyjających warunków atmosferycznych i przyrodniczych (na niektórych obszarach nie można było wysadzić ekipy badawczej z powodu obecności białych niedźwiedzi). Przy okazji sprawdzono z morza stan 67 punktów geodezyjnych, zbudowanych w latach 50. 60. ubiegłego wieku. Rosjanie stwierdzili uszkodzenia ośmiu z nich, natomiast jeden zniknął całkowicie z powodu osunięcia się brzegu.

W czasie badań na wyspach Nowej Ziemi starano się potwierdzić zmiany w terenie spowodowane ruchem lodowców, które wcześniej wykryto na zdjęciach satelitarnych. W tym celu wysadzono na ląd specjalną grupę hydrograficzną. Potwierdziła ona zmiany w linii brzegowej oraz wykryła dziewięć wysp i wysepek, pięć cieśnin, siedem przylądków i cztery zatoki.

Największa wyspa wykryta w zatoce Bozorowa miała 2 km długości i 0,6 km szerokości. Uznano to za duży sukces przypominając, że wyspa „Jaja” w archipelagu wysp Nowosybirskich, odkryta w 2013 r. miała długość około 370 m i szerokość 125 m. Rosjanie w komunikacie nie dodali jednak, że dzięki tej wyspie o powierzchni około 500 m² powiększyli swoje wody terytorialne o ponad 450 km² nie licząc obszaru wód wyłącznej strefy ekonomicznej.

Dane zebrane obecnie w odniesieniu do linii brzegowej pozwoliły określić ponad 15 zmian, wymagających wprowadzenia korekty na 23 morskich mapach nawigacyjnych oraz w trzech księgach locji. Patrząc na rezultaty badań Rosjanie uznali, że dla otrzymania „aktualnej informacji o światowym oceanie oraz Arktyce” konieczne są dalsze, systematyczne badania. W związku z powyższym we Flocie Północnej rozpoczęto przygotowania do nowej, kompleksowej wyprawy, którą pokojowo nazwano arktyczną ekspedycją oceanograficzną.