Heron: "brakujące ogniwo" polskiej artylerii

Prezentowany pojazd to tegoroczna nowinka, której zapowiedź można było usłyszeć m.in. podczas Defence24Days na bloku prezentacyjnym pt. „Modernizacja Wojsk Rakietowych i Artylerii”. O nowym kołowym transporterze w układzie 6x6, większym kuzynie dobrze już znanego Warana, wspominał pułkownik rezerwy Waldemar Janiak, dyrektor warszawskiego Biura Techniczno-Handlowego w Hucie Stalowa Wola. Waran z napędem 6x6 przyjął nazwę Heron. Jest to polska nazwa nowego czeskiego kołowego transportera opancerzonego Tadeas opracowanego przez Tatra Defence Vehicle. Za współprodukcję w Polsce będzie odpowiadać wspomniana Huta Stalowa Wola oraz jej spółka zależna Autosan.

Polska publika obejrzała pojazd po raz pierwszy 27 maja podczas XIII Międzynarodowej Konferencji Naukowej EKSPLOBALIS_2024 pt. „Technologie obronne – innowacyjne rozwiązania współczesnego sprzętu wojskowego” w podwarszawskiej Jachrance. Organizatorem wydarzenia był Wojskowy Instytut Techniki Pancernej i Samochodowej (WITPiS). Co ciekawe, zaledwie kilka dni wcześniej Heron wziął udział w ćwiczeniach doświadczalnych FEX-24 jako wóz dowodzenia szczebla batalionu. Kompletowanie Herona w tej konfiguracji zakończono raptem kilka tygodni wcześniej. W ramach przygotowań otrzymał m.in. zestaw zarządzania polem walki Jaśmin. Wtedy transporter posiadał jeszcze bazowe, jednolicie piaskowe malowanie.

Jednak prawdziwym publicznym debiutem czesko-polskiego pojazdu było Święto Wojska Polskiego. W trakcie defilady można było ujrzeć wóz w pełnej okazałości. Bez wątpienia był jedną z ciekawszych premier na wydarzeniu, skupiając na sobie uwagę mediów. Pokazanie go w takim miejscu dało nadzieję, że wreszcie do Wojska Polskiego trafi nowoczesny wóz dowodzenia przeznaczony do oddziałów artylerii rakietowej wyposażonych w wieloprowadnicowe wyrzutnie Homar-K. Jako taki wydaje się naturalnym kandydatem do dowodzenia dywizjonami Homar-A (o ile zakup tych wyrzutni się zmaterializuje). Obok pozyskania Waranów w podobnej roli (m.in. do dowodzenia wyrzutniami WR-40 Langusta) jest to kluczowy zakup w procesie Wojsk Rakietowych i Artylerii.

Heron bazuje na podwoziu najnowszej, trzeciej generacji samochodu ciężarowego Tatra Force (T815-7) w konfiguracji trzyosiowej i z dwiema osiami skrętnymi: pierwszą i ostatnią. Za napęd może odpowiadać zmodernizowany silnik Tatra T3-928-RE ósmej generacji o mocy 300, 340, 365 lub 370 kW, Catepillar C9.3B o mocy 395 lub 447 kW tudzież Cummins ISL o mocy 300 kW. Podobna elastyczność dotyczy przekładni. Wśród opcji widnieją produkty Allison (automatyczna 4500SP) i ZF (automatyczna Ecolife II lub zautomatyzowana Traxxon). Heron rozpędzi się do 110 km/h, a masa własna pojazdu wynosi do 22 ton (w zależności od wyposażenia i opancerzenia, o czym poniżej). Dopuszczalna masa całkowita wynosi 30 ton, a ładowność maksymalna to 10 ton.

Ochrona balistyczna pojazdu jest skalowalna. Może osiągnąć poziom 4 zgodny z normą STANAG 4569. W przypadku osłony przeciwminowej jest to poziom 4A/4B. Wóz może zostać doposażony w stanowisko strzeleckie typu otwartego lub w zdalnie sterowany moduł uzbrojenia. Redaktorzy Defence24.pl w mocnym składzie (Ratka, Świerkowski, Walkowski) mieli przyjemność zajrzeć do środka pojazdu. To pozwoliło nam przekonać się na własnej skórze, jak przestronna jest to konstrukcja. Zarówno żołnierze w przedziale desantu, kierowca, jak i dowódca mają sporo przestrzeni. Przejście pomiędzy przedziałami również jest dość szerokie, pozwalając na swobodne przemieszczanie się nawet w pełnym wyposażeniu. Świadomość sytuacyjną załogi oraz desantu zwiększa system obserwacji dookólnej z zestawem kamer na kadłubie pojazdu.

Kabina nie była w pełni wyposażona, lecz dostępna przestrzeń każe sugerować, że w wozie zmieści się mnóstwo sprzętu (choćby do dowodzenia). Heron może pełnić nie tylko funkcję wozu dowodzenia lub dowódczo-sztabowego w dywizjonach artylerii rakietowej. Przykładowo, gdyby kiedyś zdecydowano, że Wojska Obrony Terytorialnej mają posiadać transportery opancerzone, Heron byłby solidnym rozwiązaniem, oferującym dobry poziom ochrony, przestronny przedział desantu, jak i niezbyt wygórowaną cenę (zwłaszcza w stosunku klasycznych KTO 8x8 takich jak Rosomak). Wyposażone w niezależne zawieszenie podwozie Tatry, które jest wykorzystywane w wielu typach pojazdów (zarówno wojskowych, jak i cywilnych), stanowi dodatkowy atut.

Co ważne, prezentowany na targach pojazd to dopiero pierwszy prototyp, który został dostosowany do potrzeb polskiego użytkownika. Kolejny ma zostać zaprezentowany jesienią i będzie znacznie bardziej spolonizowany. Pozostaje nam zatem czekać na wersję docelową, przejście badań zakładowych i wojskowych oraz pierwsze zamówienia. Potęga artylerii to nie tylko liczba dział lub wyrzutni, ale też możliwości logistyki, dowodzenia oraz wozów wsparcia. Bez nich haubice samobieżne i wyrzutnie rakiet są jedynie klockami porozrzucanymi po polu bitwy.