W Dzienniku Ustaw opublikowano ustawę o wsparciu działań żołnierzy i funkcjonariuszy

Prezydent Andrzej Duda podpisał ją w środę, o czym poinformował dzień później - w święto Wojska Polskiego. Ustawa wejdzie w życie po 14 dniach od jej ogłoszenia, czyli 31 sierpnia.

Ustawa określa m.in. warunki i sposób użycia siły w warunkach pokoju, wprowadza ułatwienia w dostępie żołnierza do obrońcy w przypadku objęcia postępowaniem karnym oraz dookreśla zasady postępowania Żandarmerii Wojskowej przy zatrzymywaniu żołnierzy.

Przepisy przewidują możliwość użycia wojska do samodzielnych działań – nie tylko do wsparcia służb MSWiA - w czasie pokoju na terytorium kraju; wprowadzają pojęcie operacji wojskowej prowadzonej na terenie kraju w czasie pokoju. Zapewniają również pomoc prawną żołnierzom i funkcjonariuszom służb w razie postępowania związanego z użyciem przez nich broni; regulują także m.in. zasady zatrzymania żołnierzy przez Żandarmerię Wojskową.

Ustawa wprowadza też do Kodeksu karnego przepis, który wyłącza odpowiedzialność za czyny popełnione w określonych warunkach. Chodzi o użycie przez żołnierza lub funkcjonariusza broniącego granicy broni lub środków przymusu bezpośredniego z naruszeniem zasad, jeżeli zostały one zastosowane m.in. w celu odparcia bezpośredniego zamachu na życie, zdrowie lub wolność tego żołnierza lub innej osoby, a także przeciwdziałania czynnościom zmierzającym do zamachu na życie, zdrowie lub wolność tego żołnierza lub innej osoby. Warunkiem uznania, że takie działanie żołnierza lub funkcjonariusza nie jest przestępstwem, są okoliczności wymagające natychmiastowego działania.

Ten przepis za kontrowersyjny uznały organizacje społeczne - m.in. Helsińska Fundacja Praw Człowieka, a także część polityków, zwłaszcza Lewicy. Jak oceniano, przepis jest źle skonstruowany, miałby stanowić swego rodzaju „licencję na zabijanie” i mógłby prowadzić do niekaralności żołnierzy i funkcjonariuszy za rzeczywiste poważne nadużycia. Zastrzeżenia do niektórych projektowanych przepisów zgłaszał też RPO.

Podczas czwartkowych obchodów Święta Wojska Polskiego w Warszawie prezydent Andrzej Duda powiedział, że z satysfakcją mógł w środę podpisać ustawę, która „pozwoli granicę i inne miejsca chronić jeszcze lepiej, jeszcze sprawniej, także z podwyższeniem bezpieczeństwa polskiego żołnierza”.

Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od jej ogłoszenia, z wyjątkiem art. 9 i art. 10, które wchodzą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.